Veranderkundige doet denken aan het grapje die iedere student in zijn jonge jaren wel eens uitgehaald heeft; het produceren van een visitekaartje met het beroep "Professor in de weetnietkunde" of met "Deskundige" als beroepsopschrift. Het doet ook denken aan de reeks beroepen die geen zak voorstellen en maatschappelijk niet zo heel erg hoog gewaardeerd worden en om die reden waarschijnlijk een verhullende naam hebben gekregen. Interieurverzorger is hier een mooi voorbeeld van. Een interieurverzorger is een schoonmaker, een poetsvrouw of man. Een heel nuttig beroep, die veel meer waardering zou verdienen.
Net als de term "deskundige" is "veranderkundige" overal op te plakken. Iedereen is wel ergens deskundig in en we kunnen allemaal dingen veranderen. We kennen veel soorten deskundigen. dagelijks zie je er in iedere journaaluitzending wel een aantal voorbijkomen; de Amerika deskundige, de Midden-Oosten deskundige. Daarnaast heb je praatprogramma's waar ook de nodige deskundigen aan het woord komen, naast een deskundige arts komen hier de ervaringsdeskundigen aan bod. Je hoeft dus niet kundig zijn om ergens deskundige in te zijn.
Veranderkundige is net zo iets. Alles is in principe veranderbaar en veranderdeskundigheid is dus overal op toe te passen, ook daar hoef je niet altijd deskundig voor te zijn. Als je kundig bent is dat wel handig, als je iets wilt veranderen.
Je kan je ook afvragen waarom iemand de drang heeft om dingen te veranderen en dus voor een beroep kiest als veranderkundige. Voor de stroomgerichte denker is dit allemaal flauwekul. Alles verandert uiteindelijke namelijk vanzelf en dus hebben we helemaal geen veranderkundige nodig. Verandering is een permanent proces.
Het beeld hier is dat alles (autonoom, als vanzelf) in verandering is. “Panta rhei”: alles stroomt. Dus waarom zouden we ons onderwerpen aan een veranderkundige?
In het dagelijks leven zal u niet zo heel snel een veranderkundige tegen het lijf lopen, maar in het bedrijfsleven kan dat zo maar het geval zijn. Bij veranderkunde kun je van alles bedenken, maar het is minder interessant dan het zich voordoet Veranderkundige is dan ook niet meer dan een mooi veredelde woord voor bedrijfskundige of P&O medewerker. Eerder werd dit ook wel als human resource medewerker benoemd. Ook als zo'n prachtige kretologie, waarvan ook niemand meer de oorsprong kent. Het is hetzelfde geval als met de interieur verzorger oude wijn in nieuwe zakken.
In de beroepsinvulling van de doorsnee veranderkundige kan u dan ook lezen:
"Om een beoogde verandering werkelijk te bereiken, bieden wij veranderkundige begeleiding. Begeleiding kan de vorm aannemen van trainingen en cursussen, maar ook in de vorm van gerichte interventies. Een belangrijk onderdeel bij verandering is aandacht voor gedragscomponenten en voor competenties van de mensen die bij de beoogde verandering betrokken zijn. Wij zijn goed in het begeleiden van combinaties van veranderdoelen, zoals visieontwikkeling en teambuilding, of een combinatie van individuele en teamtransities.
Het resultaat van veranderkundige interventies is in eerste instantie inzicht: mensen beseffen dat ze dingen anders moeten doen of andere dingen moeten gaan doen. Ze zijn bewust onbekwaam. Om mensen vervolgens bewust bekwaam te laten worden, dat wil zeggen om de verandering te borgen in henzelf en de organisatie, vergt meer tijd".
Als we dit lezen komt het er eigenlijk op neer dat de veranderkundige helemaal niets verandert. Hij verander zelf niet. U bent het die verandert, als u met een veranderdeskundige in zee gaat. Eigenlijk doet de veranderkundige dus helemaal niets. U doet het werk en bewerkstelligt de verandering.
Vanuit het Machtgerichtdenken kunnen we veronderstellen dat de veranderkundige veronderstelt dat mensen pas zullen veranderen als er rekening wordt gehouden met hun (eigen) belangen, want waarom zou je veranderen als alles al naar je zin is of als er geen duidelijke voordelen uit voortkomen. De veranderdeskundige zal in zo'n geval je tot bepaalde opvattingen kunt verleiden of dwingen. Veranderen kan in sommige gevallen dan ook beschouwd worden als machtsspel, gericht op ‘haalbare’ oplossingen. Deze manier past heel sterk in veranderingstrajecten waar mensen complexe doelen nastreven, of waar mensen complexe effecten willen bereiken, of waarbij meerdere personen of partijen zijn betrokken.
Het mooiste is eigenlijk dat als we het bovenstaande in ogenschouw nemen we in het dagelijkse leven eigenlijk helemaal geen veranderkundige nodig hebben, we zijn immers al zelf-kundig en deskundig en we kunnen zelf dingen veranderen door van te voren eens duidelijk te bedenken wat willen veranderen.
Als we de meubels in de woonkamer verplaatsen bedenken we hoe de nieuwe opstelling zou staan en meten we van te voren of de meubelen wel op de nieuw aangewezen plaats passen. Als het uiteindelijke resultaat niet helemaal zo uitpakt als bedacht dan gaan we als veranderkundige gewoon opnieuw met de meubels schuiven, totdat de verandering ons bevalt.
Veranderen wordt beschouwd als een rationeel proces gericht op ‘de beste’ oplossing. De verandering is vaak gericht op materie en vorm maar wat we vooral niet moeten vergeten als we iets willen veranderen is ons gevoel. De verandering moet natuurlijk wel aantrekkelijk zijn anders kan u er beter niet aan beginnen en we weten allemaal dat mensen veranderen, als je ze beloont (door salaris, promotie, bonus, goede beoordeling) of ‘straft’ (door demotie, slechte beoordeling). Veranderen is hier in sterke mate een ruilexercitie. Voor wat, hoort wat.
Van dit soort technieken wordt gebruikt gemaakt door HRM (Human Resources Management)-instrumenten en organisatiekundige elementen teneinde de “zachte” aspecten van een organisatie te veranderen. Zachte aspecten zijn: personeel, managementstijl, talenten, competenties. In het dagelijks leven hebben we gelukkig weinig met professionele veranderkundigen te maken en kunnen we tevreden zijn met wie zijn en wat we hebben, want waarom zouden we zo nodig moeten veranderen? Laten we gewoon tevreden zijn met wat we hebben en veranderen is een keuze op het moment dat we het zelf willen en er zelf zin hebben. Het gras is immers niet altijd groener aan de overkant.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten