De Hogere Graden binnen de Vrijmetselarij

Vanmiddag realiseerde ik me opeens dat vrijwel niemand iets weet te vertellen over de hogere graden, binnen de vrijmetselarij, tenzij je er zelf in zit natuurlijk. Ik kwam op deze gedachte omdat er nog steeds geruchten gaan, dat het nog te verschijnen nieuwe boek van Dan brown, over de Hogere graden van de vrijmetselarij zal gaan. Mocht dit het thema zijn van Browns nieuwste boek, dan wordt het de hoogste tijd voor een snelle bijscholing.

Tijd dus om een lichtje op te werpen op deze materie. Over de eerste drie graden is nog wel het een en ander terug te vinden, maar daarna houdt het voor de buitenstaander zo'n beetje op. Ik zal in deze blog trachten om een tipje van deze sluier op te lichten, over de gebruikte symbolieken binnen de hogere graden van de vrijmetselarij.

Binnen de vrijmetselarij is met het toetreden tot de derde graad een cyclus af. In deze drie graden zit alles. De graden die hier opvolgen zijn een verdieping van deze eerste drie graden.

De Vierde Graad.

In de vierde graad van de vrijmetselarij ligt symbolisch de nadruk op loutering, die vooraf moet gaan aan het betreden van de heilige grond. Deze loutering wijst erop dat het naderen van het heilige der Heiligen slechts mogelijk is "in ootmoedig en eerbiedig stilzwijgen". Dit was ook het geval in de leerlingen graad en wordt dit nogmaals benadrukt, ditmaal met verwijzingen naar de kabbalistische symboliek.

In de eerste graad is de tempel, in zijn opbouw van de tempelopbouw, gebaseerd op de kabbalistische levensboom, maar daar wordt niet meer naar deze symboliek verwezen dan dat het geheel zich afspeelt in de tempel van koning Salomon.

In de vierde graad gaat het zoeken naar de onuitsprekelijke naam een rol spelen. Dat verloren woord blijft dan tot en met de viertiende datgene waar alles om draait:
het woord is verloren gegaan door de ontijdige dood van Meester Hiram Abiff. Dit wordt reeds uitgebeeld in de derde graad. Dit is dus het ware geheim van de vrijmetselarij: De zoektocht en het vinden van het geheime woord.

Van de drie wetende is er dus een door bruut geweld, door "gebrek aan eerbied en respect" kunnen we zeggen omgebracht. Het veloren gaan van dit woord staat symbool voor het verstoorde contact met de hoogste driehoek in de kabbalistische levensboom. Dit wordt uitgedrukt als de abbys of afgrond. Dit wordt ook symbolisch uitgedrukt in de leerlingen-eed. Hier wordt gezegd: dat het "hoofd van de romp" zal worden geschieden, indien een vrijmetselaar de door hem afgelegde eed zal schenden. Deze ramp, het afgeschieden zijn van het allerhoogste is door toedoen van een boze gezel ontstaan

De vierde graad leert de vrijmetselaar; "wel mogen wij de dood van zulk een groot mens betreuren". En het vierde ritueel leert dat rouw om dat verlies op zijn plaats is, maar dat onlangs alles het wezen van de vermoorde, zijn hart onaantastbaar is en dat slechts de diepste eerbied past tegenover dit onschendbaar wezen.

De Vijfde Graad.

De opdracht van de vijfde graad van de vrijmetselarij is: de herinnering aan dit ware wezen levendig te houden. Er wordt een begrafenisplechtigheid georganiseerd en een grafmonument opgericht, bestaande uit een zwart marmeren kubus met daarop een wit marmeren driekante obelisk. Waarmee dus het onderscheid geaccentueerd wordt tussen stof en geest.

Vervolgens wordt er gewezen op nog een andere gevolg van het uitvallen van Hiram Abiff: de twee die met hem door belofte gebonden waren geweest, blijken zonder no 3. niet meer met elkaar over weg te kunnen. Dit toont aan, dat er bij gemis van een factor uit een drie-eenheid alles uit zijn verband raakt.

Als we goed en wel kijken kunnen we binnen de esoterische leer, de gedacht waarnemen, dat als we uit een trits als ; Wijsheid, Kracht, Schoonheid, of als Kennen, het Gekende, en de Kennis, of als Schepping, het Geschapene, De Scheppingsdaad, of als These, Antithese en Synthese, er eentje van de drie weglaten, tegelijk met het verband ook de zin verloren gaat. Zo werkt de menselijke geest nu eenmaal.

Wanneer bijvoorbeeld alleen These en Antithese overblijven, blijft de tegenstelling bestaan en wordt deze niet door een Synthese opgeheven. Zo ook raakte na Hiram Abiff's dood koning Salomon slaags met Koning Hiram van Tyrus. Dit is het verhaal van de zesde graad van de vrijmetselarij. Daarin komt Koning Hiram van Tyrus onverwachts en onbesuisd de toegang forceren tot koning Salomo’s audiëntiezaal, om zich te beklagen over de geringe vergoeding die Salomo hem had gegeven, voor al Hiram's leveranties ten behoeve van de bouw van de Tempel. De toegezegde steden en landerijen bleken verwaarloosd en arm te zijn, in plaats van welvarend, zoals afgesproken.

Een heftige woordenwisseling tussen beide vorsten is het gevolg. Een lid van Salomo's lijfwacht, Joabert, die buiten de deur, dit gekijf binnen hoort, schiet toe om de naar zijn indruk bedreigde meester te hulp te komen en Koning Hiram van Tyrus te lijf te gaan. Door tussenkomst van een andere dienaar van Salomo, wordt deze nog net niet gedood, maar wel moet hij zich over zijn onbescheiden binnendringen in het vertrek, tegenover zijn meester Koning Salomo, verantwoorden. deze zegt namelijk dat Joabert blijkbaar aan de deur het gesprek heeft staan afluisteren.

Joabert's uitleg dat het slechts bezorgdheid, over zijn meester was geweest, die hem aldus had doen handelen, en dus geen nieuwsgierigheid, blijkt tenslotte Koning Salomo te voldoen. Nu kunnen dan Salomo en Koning Hiram van Tyrus tot rustig overleg en de hel zaak wordt in de minne geschikt. Zelfs wordt Joabert als beloning voor zijn grote zorg tot geheimschrijver benoemd, om het nieuwe contract tussen beide vorsten op te maken.

zesde Graad

Symbolisch gezien zou deze episode tussen Salomo en Hiram van Tyrus uitgelegd kunnen worden als een plotseling doorbreken van het verwaarloosde Gevoel (Hiram) tot het terrein van de Rede (Salomo).


Juist dat onbeduisde binnenrennen en forceren van de toegang door Hiram van Tyrus is daar een treffend beeld van. Joabert, waarmee de kandidaat zich in deze graad mee moet vereenzelvigen, is de wel ondoordachte, maar vurige en goedbedoelende held ervan. Daarom wordt hij dus tot slot verheven tot “geheimschrijver”.

Zevende graad

Hiermee is dus de vrede aan de top weer getekend, maar nog blijkt door de ontstentenis van Hiram Abiff zo en dan gekibbel onder de arbeiders te ontstaan. In de zevende graad stelt Koning Salomo zoveel honderd “Harodim” als opzichters over hen aan. Dit was bij het leven van Hiram Abiff niet nodig geweest .

Achtste graad

Tenslotte worden in de achtste graad alle arbeiders ingedeeld in vijf groepen, welk onder een “Intendant der Gebouwen”

Hiermee is een episode afgesloten. De arbeid is nu van bovenaf geordend en de volgende stap wordt dan . Het opsporen van de moordenaars van Hiram Abiff en hun bestraffing. Dit gebeurd in de zogenaamde ELU- graden, negen tien en elf.
Het blijkt weer dat de mythe van de derde graad in de onuitsprekelijke graden, in detalis wordt uitgewerkt; want dit gedeelte wordt in het kort al in de derde graad van de vrijmetselarij verteld, maar nu nog eens uitgewerkt in de ELU graden.

In de negende graad komt een herder, een eenvoudige man dus aan koning Salomo en vele van diens metselaren vertellen, dat hij in een grot aan de kust bij Joppe 3 personen, die aan het signalement beantwoorden, heeft ontdekt. Salomo wijst bij loting negen van zijn mensen aan om met de herder als gids naar de aangewezen plaats te gaan. De meest enthousiaste , alweer Joabert, snelt vooruit, treft in een grot een van de moordenaars slapend aan, met een dolk aan zijn voeten. Jaobert pakt de dolk en steekt die eerst in ’s mans hoofd, dan in zijn hart.

Aan zijn acht metgezellen vertelt Joabert (en er wordt bijgezegd “nadat hij eerst zijn dorst aan de bron gelest heeft”) “Ik heb de moordenaar van onze Grote Meester gedood en heb daarmee een daad verricht te ere van de Koninklijke Kunst, waarvoor ik beloond hoop te worden”. Dan scheidt hij het hoofd van de romp en keert met hoofd en dolk, samen met de acht anderen naar Jeruzalem terug. Echter hij heeft zo’n haast om het nieuws te melden, dat hij niet op de wachters aan de deur van Koning Salomo’s palies let en zich rechtstreeks naar de Koning spoed.

Salomo is eigenlijk beledigd dat zijn favoriet, de enthousiaste Joabert, hem niet in de gelegenheid heeft gesteld tot wraakneming, en wil hem door zijn lijfwachten laten doden. Maar op voorspraak van de andere arbeiders Schenkt hij hem vergiffenis voor zijn overgrote ijver; Hier heeft dus een verzoening plaats tussen Wijsheid en Enthousiasme. Alle 9 uitgezonden arbeiders krijgen tot slot de bij die gelegenheid ingestelde graad van : Uitverkoren van Negen. Dit is de negende graad in de vrijmetselarij.

In de tiende graad ( of uitverkoren meester van vijftien) wordt naar beide , ontsnapte “Boze gezellen” gezocht; dit maal worden er behalve de negen oorspronkelijke nog 6 andere uitgezonden. Op aanwijzing van de koning van Gath, Maaka , vinden 3 van hen ze in de steengroeve van Bendakar. Geketend worden ze meegevoerd naar Jeruzalem en na een dag gevangen hebben gezeten in de toren van Achizar, terecht gesteld. Deze twee gezellen worden beschouwd als symbolen voor 2 speciale vijanden van de vrijheid van ziel en lichaam , namelijk eerzucht en fanatisme, die leiden tot vervolging en onverdraagzaamheid. De speciale opdracht van de tiende graad is dan ook “het bepleiten van de zaak der verdrukten, en verdraagzaanheid”. Na de terecht stelling der beide moordenaars is toen door Koning Salomo voor 12 van de uitgezonden Uitverkoren Meesters de graad van “Uitverkoren Verheven Meester” (dit is de elfde graad) ingesteld, als heren over twaalf stammen van Israel.

Na deze afstraffing en verdeling van de Macht over twaalf, benoemt Salomo Adoniram tot vervanger van Hiram Abiff en dus tot gelijke van de Koningen Salomo en Hiram van Tyrus. Later werd deze graad ook toebedeeld aan de anderen. De titel is Groot Meester Architect. Dit is de twaalfde graad.

Nu na het herstel van de drievoudige heerschappij is blijkbaar de baan vrij voor het vinden van Heilige naam. Henoch, afstammeling van Adam in de zesde generatie, heeft volgens de overlevering een visioen gehad, waarin hem beloofd werd, dat hij de Ware naam zou leren kennen. Zoals hij in het visioen gezien heeft . graaft hij, in Kanaan, geholpen door zijn zoon Methusalem, negen ruimtes onder elkaar uit, die elk met een boog afgedekt zijn; aan de top van elke boog was een kleine opening, met een vierkante steen bedekt. De onderste ruimte was in de rots uitgehouwen, en boven de bovenste bouwde henoch een bescheiden tempel zonder dak, uit enorme onbehouwen stenen, voor de Oper Bouwheer des Heelal.

Onderin vond hij in, in een agaten kubus gelaten, een driehoekige gouden plaat met de Onuitsprekelijke Naam . Henoch zorgde ervoor dat die nooit ontdekt zou worden, door de opening te bedekken met een steen waaraan een grote ijzeren ring en over dit alles heen de granieten vloer van zijn primitieve tempel , te leggen.


Deze blog is nog niet af. Ook komen er nog meer plaatjes bij. Hier wordt nog aan gewerkt, maar nu heb ik even geen zin meer! Later volgt dus nog meer wetenswaardigheden met betrekking tot de vrijmetselarij.