Koptische Kerk In Egypte

Het woord "Kopt" stamt uit het Griekse woord "Aigyptos", dat op zijn beurt komt uit het Oud-Egyptische "Ha ka Ptah", huis van (de god) Ptah, een van de namen van de Oud faraonische hoofdstad Memphis, vlak bij het huidige Cairo, "Orthodox" is Grieks voor rechtgelovig. Dus Koptisch heeft betrekking op nationaliteit en Orthodox heeft betrekking op geloof.

De Koptische taal
De Koptische taal vindt zijn oorsprong in het Faraonisch en Grieks. Het was vroeger de taal van Egypte.

In de tweede eeuw werden de Faraonische letters vervangen door het Grieks alfabet, waaraan zeven letters uit het demotische schrift zijn toegevoegd om klanken te vertolken, die in het Grieks niet voorkomen. Na 641 werd de Arabische taal meer en meer de spreektaal in Egypte. Pas in de 15e eeuw stierf het Koptisch als gesproken taal uit, om als kerktaal te blijven bestaan, en wordt heden ten dagen in Egypte en buiten Egypte in de seminaries en zondagsscholen onderwezen.
De stichting van de Koptisch Orthodoxe Kerk
De stichting van de Kerk gaat terug tot de heilige Marcus. Marcus, een van de vier evangelisten, is geboren in Cyrene, Libië. Waarschijnlijk is dat de oorzaak waarom hij Afrika, zijn vaderland, heeft gekerstend. Volgens de traditie heeft Marcus tweemaal Alexandrië bezocht. Tijdens zijn eerste verblijf in het jaar 43 predikte hij er de Blijde Boodschap.

Teruggekeerd in Egypte in het jaar 61 vond hij een bloeiende christelijke gemeente in Alexandrië en St. Marcus consacreerde een bisschop, Anianus (die hem later zou opvolgen), en twaalf priesters alsmede zeven diakenen. In het jaar 68 stierf St.Marcus in Alexandrië de marteldood.

Een ononderbroken reeks van patriarchen gaat terug tot St. Marcus, van wie de huidige Patriarch, Paus Shenouda III de 117e opvolger is (zie foto).
De vervolgingen
Het christendom verspreidde zich snel in Egypte en kende een rustige tijd tot ongeveer het jaar 202. Daarna kwamen de Romeinse en Byzantijnse vervolgingen, waarvan geschiedschrijvers zeggen dat het aantal martelaren 800.000 bedroeg. De vervolging van de Kerk ten tijde van keizer Diocletianus was het hevigst. Als herinnering hieraan nam de Koptische Kerk het eerste regeringsjaar van de keizer in 284 als begin van de liturgische jaartelling aan. Het jaar 2005 is derhalve volgens de Koptische kalender 1721.
De invloed van de Koptische kerk in de eerste eeuwen van het Christendom
Een belangrijke rol heeft de Koptische Kerk gespeeld in de begintijd van het Christendom, vooral bij het eerste oecumenische Concilie van Nice in 325. Athanasius, de latere patriarch van Alexandrië, verdedigde het orthodoxe geloof en de Godheid van Christus, tegen Arius.

Bij een van de besluiten van dat Concilie werd Alexandrië erkend als zetel van een patriarchaat. De theologische school van Alexandrië was gedurende lange tijd het centrum van de christelijke leer en had leraren als Clemens van Alexandrië, Athanasius, Kirillos(Cyril) van Alexandrië en Origenus.

De Koptisch Orthodoxe Kerk nam de uitspraken van de drie eerste oecumenische Concilies aan:
Nicea 1 in 325: tegen het arianisme. De definitie van Christus Godheid, gelijk aan en met de vader. (Arius loochende de Godheid van Christus).

Constantinopel 1 in 381: Hier werd de Goddelijkheid van de heilige Geest erkend in tegenstelling tot wat Macedonius, Bisschop van Constantinopel beweerde.
Efeze in 431: werd de bewering van Nestorius, Bisschop van Constantinopel, dat Jezus God en Mens afzonderlijk is, weerlegd en het werd bevestigd dat Jezus God-Mens is en dat de heilige Maagd Maria de Moeder is van Jezus de God-Mens en niet de Moeder van de Mens alleen.

De Koptisch Orthodoxe Kerk verwierp het Concilie van Chalcedon in 451. Dit Concilie beoogde een politieke overheersing van het Byzantijnse rijk. Ten onrechte werd op dit Concilie de Koptische kerk beschuldigd van het aanhangen van de leer van Eutyches, het zogenaamde monofysitisme, volgens hetwelk Christus alleen de goddelijke natuur zou hebben gehad.

Tegenover Eutyches belijden de niet-Chacedonse Orthodoxe kerken, de Koptisch Orthodoxe kerk, de Kerk van Ethiopië, de Armeense kerk en de Syrische Kerk van Antiochie, dat Christus èèn natuur heeft, waar in op een volmaakte wijze zijn Godheid en mensheid onafhankelijk verenigd zijn, zonder vermenging, zonder verwarring en zonder verandering.

Dioscoros, de 25ste patriarch van Alexandrië, veroordeelde de leer van Eutyches. Maar tot op heden wordt uit onwetendheid door vele weldenkende Christenen de Koptische Kerk "monofysitisch" genoemd. Patriarch Cyril 1 (Anba Kyrillos, zuil van het geloof) legt het uit door te vergelijken met ijzer dat gesmolten wordt onder hoge temperatuur. In deze staat is de hitte en het ijzer verenigd, zonder vermenging en zonder samensmelting en zonder verandering, en toch bleven zij twee substanties in een mengsel. Zij zijn onafscheidelijk en onverdeelbaar. Zo waren de twee naturen van de Zoon Gods, een natuur van God het vlees geworden Woord.
Rites, leer en plechtigheden
De leer van de Koptisch Orthodoxe kerk steunt op de Bijbel aan de ene kant en de tradities van de vroege universele kerk aan de andere kant, d.w.z. de leer zoals die van onze lieve Heer en van de Apostelen overgeleverd, verstaan en in de praktijk gebracht is.
Zij volgen de geloofsbelijdenis zoals die door de eerste drie concilies is goedgekeurd.

De Zeven Sacramenten van de kerk

Een sacrament is een heilige ritus bevestigd door Jezus Christus zelf, door welke de gelovige een onzichtbare genade ontvangt in de vorm van een tastbaar, zichtbaar of hoorbaar teken. Wij geloven dat sacramenten geen symbolen of tekens zijn maar dat zij echte kracht bezitten en dat zij de Genade van De Heer naar de gelovigen brengen.

Het Doopsel brengt redding (1 Petrus 3:20, 21), het Vormsel (vroeger de handoplegging) brengt de heilige geest in de gelovige, (Hand. 19:2-7) en de heilige Communie brengt het ware leven in onze Heer op aarde zoals in eeuwigheid, (Joh.6:53-58).

De Zeven Sacramenten zijn: Het Doopsel, Het Vormsel, de Biecht, De heilige Communie, De Zalving van de Zieke, Het Huwelijk en de heilige Eucharistie. De eerste vier zijn belangrijk voor iedere gelovige. Het huwelijk is belangrijk voor de voortplanting en de heilige Eucharistie is nodig voor de continuïteit van de toediening van de andere sacramenten.

Vasten

Vasten is een heel belangrijke vorm van belijdenis in onze kerk. Wij vasten ongeveer 200 dagen per jaar:
Advent voor kerstmis 43 dagen
Vasten voor Pasen 55 dagen
Vasten van de Apostelen 17 tot 46 dagen
Vasten van de heilige Maagd Maria 15 dagen
Vasten van Jonas 3 dagen

Iedere woensdag en vrijdag behalve de vijftig dagen tussen Pasen en Pinksteren. Op woensdag herdenken wij de samenzwering tegen De Heer en op vrijdag zijn kruisiging.

Vasten betekent onthouding van alle dierlijke produkten en zowel op woensdag als vrijdag gedurende de vasten voor Pasen en de vasten van Jonas onthouding ook van visprodukten. Sommige gelovigen onthouden zich van eten en drinken tot na de heilige mis iedere dag tijdens de vasten voor Pasen.
Expansie van de Koptische kerk
In de eerste eeuwen van het christendom begon reeds vanuit Egypte de zending. Door monniken, priesters, kooplui, soldaten en vrome vrouwen uit Egypte werd het evangelie in vele delen van de wereld gebracht.

De evangelisatie begon in Hoog (zuid)-Egypte en verspreidde zich van Aswan naar Soedan, Ethiopië, Palestina, Syrië, Cappadocie, Caesarea, Libië, Phyrgie, de Sinaï en Jemen. In 330 consacreerde Athanasius, de 20ste patriarch van Alexandrië, Frumentius als eerste bisschop voor Ethiopië.

Het christelijke legioen uit Thebe, aangevoerd door Mauritius, bracht het christendom in Zwitserland. Hij stierf er de marteldood met zijn gezellen in het jaar 285.

De heilige Johannes Cassianus, die lange tijd in de woestijn leefde in Egyptische kloosters, stichtte naar hun voorbeeld in 410 de abdij van de heilige Victor in Marseille te Frankrijk, als een van de eerste Europese kloosters.
In Ierland werd het christendom gepredikt door zeven Koptische monniken. In de volkskunst is de Koptische invloed merkbaar.
Het kloosterwezen
Het monnikenwezen is in Egypte ontstaan. Reeds in de eerste eeuwen trokken Koptische Christenen zich terug in de woestijnen van Thebe, Nitrie, in de vallei van Wadi-Natroen en bij de Rode Zee.

De eerste monniken leefden als kluizenaars of anachoreten. Beroemde kluizenaars zijn de heilige Paulus en de heilige Antonius de Grote (251-356). De laatste werd de geestelijke vader van vele andere kluizenaars.

Geleidelijk begonnen de kluizenaars zich te verenigen. Men noemde hen cenobieten en in 325 bouwde de heilige Pachomius een klooster. Hij gaf ook een eerste kloosterregel, die door de grote stichters van het kloosterwezen in het Westen nagevolgd werd, o.a. door de heilige Benedictus.

De zuster van Pachomius, Maria, stichtte het eerste nonnenklooster.

Momenteel zijn er 4 kloosters in de vallei van Wadi-Natroen in de Westerse woestijn te weten:
Deir Anba Macarius Deir Anba Beschoy
Deir el Sourian Deir el Baramous

Bij de Rode Zee liggen Deir el Anba Paulus en Deir el Anba Antonius.

In Boven-Egypte ligt Deir el Anba Samuel en in het Nijldal bij Assiut ligt Deir el Moharrac. Deir van de heilige Maria in Akhmiem, Deir St. Joris in El Rozaikat en Deir el Anba Bakhoum (Pachomius) in Aswan. Deir Mare Mena ligt in de woestijn bij Alexandrië.

Er is de laatste 20 jaar een grote opleving van het kloosterleven te zien. Het zijn niet allen jongeren, die intreden in het klooster. Talrijk zijn de latere roepingen van hen, die zich aangetrokken voelen tot het beschouwende leven in de woestijn.

Vele kopten volgen retraites in de kloosters gelegen gastenhuizen. Er zijn zes nonnenkloosters, waarin de zuster een beschouwend leven leiden en een stichting in Beni-Souef van zusters, die zich bezighouden met kinderverzorging en sociale aangelegenheden.
De Koptisch Orthodoxe kerk in de moderne tijd
Onder het patriarchaat van Kyrillos IV, 110de patriarch 1854 - 1861, heeft een reorganisatie van de kerk plaatsgevonden, die een grote opleving tot resultaat had. Deze patriarch, die door de Kopten "Vader van de wedergeboorte" wordt genoemd, richtte vele scholen op, waaronder een van de eerste meisjesscholen in Egypte. Hij opende een drukkerij, organiseerde het werk van de diakenen en deed veel voor het onderwijs van de Koptische taal. Hij ijverde voor samenwerking tussen de orthodoxe Kerken, door een beter begrip en nauwere contacten.

Onder het patriarchaat van Kyrillos V, 112de patriarch 1874-1927, kwam de oprichting tot stand van het huidige theologische seminarie (1875), dat duizenden priesters voor de Koptisch Orthodoxe Kerk opleidde. Dezelfde patriarch richtte een technische school op in Boulak, een voorstad van Cairo. Onder zijn leiding werden er zondagsscholen opgericht in heel Egypte. Hij bezocht en organiseerde de Koptische Kerk in Soedan.

De huidige patriarch Z.H. Shenouda III, Paus van Alexandrië en patriarch van de landen geëvangeliseerd door de heilige Marcus, volgde in 1971 Cyril VI op als de 117de patriarch. Hij is het hoofd van 100 bisschoppen, die de heilige Synode vormen.
Feiten en cijfers
De Koptisch Orthodoxe Kerk telt momenteel in Egypte 15 miljoen leden met ongeveer 1.400 kerken. Circa 2.500 gehuwde priesters bemoeien zich met de zielzorg. 12 mannenkloosters tellen circa 1000 monniken en zes nonnenkloosters met 400 nonnen. Het theologische seminarie in Cairo geeft naast de dagstudie voor inwonende seminaristen ook avondcursussen, die gevolgd worden door vele academisch gevormden en beroepsmensen. Van het seminarie is de Didymusschool een onderdeel, waar de Koptische zang wordt onderwezen. Een andere afdeling van het seminarie bevindt zich in Alexandrië. Het instituut voor hogere Koptische Studies in Cairo heeft cursussen in de Koptische taal, kerkgeschiedenis, Afrikaanse studies, sociale studies, kunstgeschiedenis en het schilderen van ikonen. De Koptisch ikoon heeft een eigen plaats in de kunst van de ikonen en is geïnspireerd door de mummie portretten van Fayoum in kleur en vormgeving. Zeer intensief is het werk van de zondagsscholen, waar godsdienstonderricht wordt gegeven aan de jeugd door leken, die gediplomeerd zijn door een van de theologische seminaries. Vele ouderen bezoeken avondbijeenkomsten, waar bijbelcursussen worden gegeven en praktische geloofsvragen worden beantwoord. Onder het huidige patriarchaat heeft de Koptische Kerk vele oecumenische contacten gelegd.

Na zijn benoeming tot patriarch bezocht Z.H. Shenouda III de Hoofden van alle Orthodoxe Kerken en was in mei 1973 een week de gast van Z.H. Paus Paulus VI in Rome, ter gelegenheid van de herdenking van de 1600ste sterfdag van de heilige Athanasius. Bij deze gelegenheid werd door de twee Pausen een gemeenschappelijke verklaring ondertekend betreffende de geloofsbasis van beide Apostolische Kerken.

De Koptisch Orthodoxe Kerk is lid van de wereldraad van kerken, de Raad van kerken van Afrika en de Raad van Kerken in het Midden-Oosten. Buiten Egypte zijn er Koptische gemeenten in Jeruzalem, Soedan, Jordanië, Libanon en andere landen in het Midden-Oosten. Door massale emigratie zijn er bloeiende gemeenten ontstaan in Europa, Australië, Canada en de Verenigde Staten, en Zuid-Amerika.

In Nederland werd de Koptische kerk in 1976 officieel als kerkgemeenschap opgericht.