Sterzoeker schreef in de vorige blog al een aantal kenmerken op van sektes. In deze blog gaan we hier dieper op in: hoe werken sektes? We laten zien hoe geraffineerd sektes te werk gaan en dat het absoluut niet van meet af aan duidelijk is, dat de leuke orde of groepering, waarvan men lid is geworden, in feite een sekte is. Voor wie plannen heeft opgevat om een eigen groepering/orde of sekte op te richten, kan hetgeen hier onder geschreven staat als handleiding benut worden. Sommige magiërs, onder ons, zijn u hier al eens in voorgegaan. U kan dus altijd nog ergens in de leer, mocht het onderstaande niet voldoende handreikingen geven. Sterzoeker is u graag van dienst ;-)
Wat is nu eigenlijk een sekte zult u zich afvragen en is die mooie spirituele orde of magische groepering waar u bijna lid van zou worden nu werkelijk een sekte? Op het oog wellicht niet, maar als er strikt gekeken word naar hoe men te werk gaat dan zien we dat men exact dezelfde technieken hanteert als in een sekte. We geven daarom een definitie van een sekte:
• Een sekte is een groep mensen die (meestal als volgelingen om een leider) van de oorspronkelijke groep waaruit hij voortkomt is afgescheiden, omdat hij in bepaalde onderdelen afwijkt van die oorspronkelijke groep.
• De groepering claimt dus voort te komen uit een oorspronkelijke groep, waar waarde aangehecht wordt in historische zin, men benoemt een lineage, maar heeft een nieuw vorm of werkmethode aangenomen. De historische verbinding wordt door de leider gebruikt om de groepering een bepaalde extra waarde te geven. In de wervingsacties/ reclame uitingen wordt deze historische lijn vermeld om aan te tonen dat dit een extra waarde is voor de leden.
• Een sekte is een groep mensen die, voornamelijk uit begeerte naar zuiverheid en verabsolutering van een deelwaarheid, de solidariteit met het grote geheel van de groep verbreekt, en die deze breuk niet meer als smart ervaart
• Een sekte is een groep die zich structureert rond het geloof in een motto of een goddelijk beginsel (of in een menselijke mythe die tot op die hoogte wordt getild) en waarvan de mythologie (haar geïdealiseerde voorstelling van de toestand der mensheid in een fictief verleden of toekomst) en/of de dogma’s (een doctrine die wordt opgesteld en beschouwd als een fundamentele en onbetwistbare waarheid) de leden ertoe aanzetten zich van de wereld af te keren door in hun dagelijks leven geheel of gedeeltelijk de natrekbare, toetsbare realiteit te negeren. Die realiteit kan medisch, wetenschappelijk, sociaal, economisch of historisch zijn. Men leert zich bijvoorbeeld meditatie technieken aan om contact met andere realiteiten te maken of men wordt geacht om dagelijks een voorgeschreven ritueel uit te voeren.
Wat drijft iemand er nu toe een groepering of een orde op te richten?
Een eerste reden is eenvoudigweg geld. Sommige groeperingen zijn op z’n zachtst gezegd lucratieve ondernemingen. Er valt heel veel geld te verdienen met het geven van workshops en cursussen en dit is een activiteit die veelvuldig wordt aangeboden als men veel geld wil verdienen.
Om lid te zijn van de orde of groepering dien je dan tegen betaling het lesprogramma te volgen, vaak worden meerdere lesprogramma’s, cursussen of workshops aangeboden en zal het zo veel mogelijk gestimuleerd worden om hier veelvuldig aan deel te nemen.
Geen enkel leider, van welke groepering, beweging of orde dan ook, zal toegeven dat geld een rol speelt in zijn of haar overtuigingen, dat spreekt voor zich. Toch is het eerder regel dan uitzondering: sektes waarbij de leden hoge bedragen moeten neer tellen, terwijl ze het geld in feite niet eens kunnen missen. De leider zal vaak niet zeggen dat hij /zij het geld wat binnen komt voor zichzelf houdt, maar zal als men hier naar vraagt antwoorden dat er niets overblijft, omdat er meer onkosten gemaakt worden gemaakt dan dat er inkomsten zijn, en dat hij/zij er persoonlijk niets aan overhoudt, omdat het vrijwilligerswerk van de leider betreft, dit terwijl de leider soms in grote luxe leeft.
Ook willen sommige leiders vooral macht, en wordt hun ego gestreeld door het hebben van volgelingen die onvoorwaardelijk naar hen opkijken, nooit lastige vragen stellen en blindelings gehoorzamen. Een derde reden is dat de leider van de sektarische beweging er zelf ook echt van overtuigd is dat hij boodschappen ontvangt uit de geestelijke wereld, dat hij/zij een profeet is, of een boodschapper, of een magiër is. (denk aan de magiër die geloofd dat achter de orde een speciale boodschapper of meester staat, bv Anubis en dat Anubis boodschappen doorgeeft aan de leider.) Deze mensen kunnen lijden aan verschillende vormen van geesteswaanzin zoals hallucineren of paranoïde waandenkbeelden.
Hoe gaan groeperingen en sektes te werk:
Het begint met het werven van leden. De werving is de eerste fase van de indoctrinatie. Vanaf het eerste contact met iemand die mogelijk geïnteresseerd zou kunnen zijn, wordt deze persoon psychisch beïnvloed door de informatie de over de orde of groepering verstrekt wordt. Vervolgens wordt iemand uitgenodigd om een informatie bijeenkomst of introductie dag bij te wonen. Door wat er aangeboden wordt in deze informatie bijeenkomst probeert men verlangens op te roepen en de persoon emotioneel onstabiel te maken. Er wordt handig ingespeeld op elk minpuntje dat aan het leven van de geïnteresseerde wordt gevonden, en elke fout wordt uitvergroot. Je gaat geloven dat de groepering of orde je de sleutel kan bieden om gebieden in jezelf te ontsluiten waar je zonder hun hulp geen toegang tot hebt, dat je gaven kan ontwikkelen. Je magische krachten ontvangt en voor je het weet begin je te vinden dat je jeugd toch eigenlijk wel heel ongelukkig was, dat je daardoor niet bent geworden wie je eigenlijk werkelijk bent, je ouders behandelden je "echt niet hoe het hoort", echte vrienden die op het niveau van wat de orde / groepering je beidt over jouw interesses met je kunnen praten, heb je eigenlijk niet, Allen in de orde kan je met "magie" bezig zijn enzovoort.
Emoties worden losgemaakt bij het "slachtoffer", het zelfvertrouwen wordt gekrenkt om het later, eenmaal in de groepering of orde, weer op te bouwen. Zo krijgt hij/zij het idee dat hij alles aan de groep te danken heeft. Vanaf dat deze persoon meer en meer bij de groepering of orde betrokken raakt, krijgt hij/zij de indruk dat het een grote gelukkige gemeenschap is, die alle behoeften (geborgenheid, liefde, veiligheid,..) waar hij/zij naar verlangt, en denkt te missen in het huidige leven, kan waarmaken. Iedereen kampt op een bepaald moment met enkele moeilijke vragen. Waarom zijn wij hier, wat is het doel van het leven? U kent ze wel. De groepering/orde wil laten geloven dat ze op dergelijk vragen antwoorden of inzichten kan geven, die men buiten niet kan verkrijgen.
De groepering/orde biedt op al deze moeilijke vragen een gemakkelijk, aantrekkelijk antwoord. Men wil dit graag geloven, waar of niet. Soms zijn leugens leuker om te horen dan de waarheid. Eenmaal in de groep voelt de nieuweling zich nog wat hulpeloos, maar uiteraard is iedereen erg behulpzaam en proberen de leden hem/haar op het gemak te doen voelen. Om bekend te raken met de leer van de groepering/orde moeten zij zich laten voorlichten door de “oude getrouwen”, waardoor ze zichzelf openstellen aan de indoctrinatie.
De leden vertellen over hun spirituele en magische inzichten of over religieuze ommekeer, over de verlossende inzichten na een leven van zoeken. Door wat ze geleerd hebben in de groepering/ orde zijn zij eindelijk gelukkig geworden en hebben ze een zinvolle levenstaak gevonden, vertellen ze. Al wat je moet doen om ook zo gelukkig te worden en het leven weer zin te geven, is "je hart en geest openstellen” en de lessen en volgen (en meestal ook je bankrekening plunderen, jezelf disciplineren in de bijvoorbeeld de meditaties en rituelen die je in groep geleerd worden, als je eenmaal lid bent wordt er veel aandacht besteed aan hoe als lid van de groepering te werk moet gaan om zieltjes gaan winnen.
Wanneer de leden hem/haar zo ver hebben gekregen om als deelnemer plaats te nemen in de groepering, volgt er meestal een soort ritueel. Het nieuwe lid wordt meegenomen naar een rituele dienst of een lezing of visualisatie, waarbij de groepssfeer de nieuwe aanhanger meesleept en de leider de emoties van de gelovigen beïnvloed of zelfs ophitst. Onder invloed door het massafenomeen, de indringende muziek, het ritueel en de overtuigende speech komen veel mensen in een soort trance. Dit moment, dat soms gepaard gaat met hevige emoties: huilbuien, lachbuien e.d., wordt later vaak gezien als een moment van het allerhoogste geluk. Dit gevoel wordt later door de leden nagejaagd (zoals bij drugs- en andere verslavingen), maar meestal tevergeefs.
Gesprekken en communicatie van leden met buitenstaanders zijn zelden zonder bijbedoelingen, bijna altijd zal het doel zijn nieuwe, argeloze leden te winnen. Ook de communicatie van de leider naar buiten toe, in de media of op internet, interviews in tijdschrift, advertenties op het internet, aankondigen van lezingen of andere activiteiten, zal vaak als enige doel hebben om nieuwe leden te werven voor de aangeboden workshops, cursussen of trainingen die de groepering aanbied.
Introductie in de leer:
In de eerste fase wordt het verlangen van de nieuwelingen gewekt en ze worden tot in de groepering gelokt. Hierna moeten ze worden ingeleid in de fundamentele kenmerken van de leer. Ze moeten zich dus intensief bezighouden met de inhoud van de leer, wat meestal inhoud dat ze geschriften moeten bestuderen, "studiebijeenkomsten" moeten bijwonen, lezingen horen, correspondentie cursussen moeten volgen (afhankelijk van de aard van de groepering)....
Zo probeert het nieuwe lid de kern van de beloofde "waarheid" te ontdekken, het is een geestelijke confrontatie met de openbaring. Men gaat inzien wat men allemaal in de toekomst wel niet kan bereiken als men de al reeds van te voren uitgestippelde lijn van de groepering of orde gaat volgen. Dit moet het nieuwe lid enthousiast en fanatiek maken, en het verlangen dat in de eerste fase werd opgeroepen wordt concreet gemaakt en tegelijk nog verhoogd. Ook persoonlijke gesprekken met leden van de groepering spelen een grote rol;
Al snel krijgt het nieuwe lid een of meerdere vertrouwenspersonen toegewezen, bij de eerste bijeenkomst worden deze toegewezen, wat heel veilig voelt en stimulerend is om in de groep te blijven. Echte vrienden worden dit echter niet, het contact geldt meestal alleen voor binnen de groepering. Het nieuwe lid heeft meestal niet in de gaten dat die vertrouwenspersonen psychisch gemanipuleerd zijn, en al dan niet bewust hetzelfde zijn aan het doen met hem/haar. Tijd om kritisch na te denken is er niet, het nieuwe lid wordt namelijk constant beziggehouden, krijgt geen tijd voor zichzelf en wordt overladen met, dingen die die in het ritueel gebeuren, aandacht en complimenten.
Ook de emotionele verwarring zorgt ervoor dat de nieuwe aanhangers in de beslissende fase geen vragen zullen stellen bij de ideologie. De aanhangers hopen ook echt op de verlossing en op het aangeboden magische inzicht, ze verlangen er naar en sluiten daarom (onbewust) hun kritisch denkvermogen af. Dit kan gepaard gaan met hallucinatie, als gevolg van tegenstellingen en verschuivingen in de waarneming. In de schijnwereld worden de meest waarzinnige religieuze verzinselen waarheid. Dat zal de leider aanpakken en interpreteren als het begin van een opening naar dit magische of hoger bewustzijn.
Het voornaamste doel van deze fase is om de leer te verankeren in het bewustzijn van het nieuwe lid. De vanzelfsprekende manier waarop de meer ervaren leden omgaan met de ideeën en leer van de groepering zorgt ervoor dat het nieuwe lid snel met de utopie en de ideeën binnen de groep vertrouwd raakt.
Het nieuwe lid raakt er van overtuigd dat zijn/haar leven een beslissende wending heeft genomen en dat hij/zij stap voor stap het grote geheim van het leven zal ontrafelen. De leer wordt wel beetje voor beetje geopenbaard, zodat het nieuwe lid een sterke binding met de groepering krijgt en zolang mogelijk lid blijft. Het zoveel mogelijk gedoceerd doceren van kennis levert in dubbele zin ook het hoogste rendement op voor de groepering, zowel financieel als kwa binding. In deze fase is de bewustzijnscontrole namelijk nog niet zo ver gevorderd dat het lid de duidelijk tegenstrijdigheden en onwaarheden binnen de leer slikt.
Na een openbaring of een andere euforische impuls worden de eisen om het absolute heil te bereiken altijd net iets hoger gesteld. Zo blijf je meer willen en meer van jezelf vragen. Het slachtoffer mag zijn doel nooit bereiken, anders verliest de groep /orde zijn functie om dat doel te helpen bereiken. Doordat de verwachtingen steeds hoger worden, beleven de leden al snel enkele teleurstellingen. Dit komt de verslaving aan het euforische gevoel enkel ten goede. Het zelfvertrouwen dat langzaam weer werd opgebouwd na de eerste gesprekken, wordt weer eens afgebroken. Daardoor voelen ze zich gedwongen zich nog intensiever met de ideologie bezig te houden, nog vaker mee te doen met de rituelen en zich nog sterker te onderwerpen aan de groep. De groepsleden peppen de twijfelaars dan weer wat op en maken hen duidelijk dat ze hard moeten werken om het heil of inzicht te bereiken. Ze vertellen over hun eigen problemen in het begin, en over hoe dankbaar ze zijn dat de stichter hen de kracht en studiemateriaal heeft gegeven om moeilijkheden te overwinnen. Beetje bij beetje wordt in deze fase een nieuwe identiteit opgebouwd op basis van de theorie en de behoeften van de groep.
De groeps-identiteit en het oorspronkelijke bewustzijn geraken in een innerlijke strijd verwikkeld, ze sluiten elkaar uit (wat zelfs kan leiden tot schizofrenie in enkele uitzonderlijke gevallen). Dit zorgt er dan weer voor dat het nieuwe lid moeilijk in de omgang wordt, met de nodige gevolgen voor zijn/haar familie en vrienden. Op een gegeven moment moet de persoon dus een kant kiezen, en zijn/haar verlangen naar het heil en de bewustzijnscontrole van de groep zorgen ervoor dat dikwijls de kant van de sektepersoonlijkheid wordt gekozen. Ondertussen zorgt de groepering/ orde er altijd voor dat dat de mentale honger van het nieuwe lid gestimuleerd wordt, zonder dat deze ooit gestild mag worden. Het moment dus waarop iemand besluit om bv die correspondentie cursus alsnog maar te gaan volgen, ook al heeft hij/zij er eigenlijk geen tijd en geld voor.
Wanneer het nieuwe lid goed en wel geïndoctrineerd is, wordt het tijd om hem/haar zover te krijgen om het oude leven achter zich te laten en een nieuw te beginnen als lid. Daarom zijn veel leden eerst sympathisanten en volgen ze slechts enkele een cursus, terwijl de echt gemotiveerde full-time lid zijn of worden en het hele scala aan wat de groepering of orde aanbied gaat volgen; van workshop tot wekelijkse lessen, dagelijkse meditaties, en bijvoorbeeld een correspondentie cursus.
Deze fase houdt in dat het nieuwe lid van de roze wolk afkomt. Hij/zij werd in de watten gelegd, geholpen en kreeg de kans om nieuwe dingen te leren en leven te naar de "enige echte waarheid", maar nu begint het harde streven naar een goed lid zijn. De druk wordt verhoogd en er worden meer eisen gesteld, de persoon moet nu echt in functie van de order of groepering beginnen te leven en in de meeste gevallen ook gewoon hard werken en dingen doen voor de groepering. Dit kan van alles zijn van het vertalen van studiemateriaal voor de groepering, een lezing-avond bijwonen om nieuwe leden aan te spreken, tot het maken van een banier, of het schilderen van decorstukken die gebruikt worden bij de rituelen. Als compensatie voor deze frustrerende dingen, krijgt het sektelid wel een gevoel van geborgenheid, met als voorbeeld de andere leden die ook zo ontzettend bijzonder en begaafd taken verricht hebben. Ze zijn trots lid te zijn van de groep en voelen zich een soort elite binnen de maatschappij.
In deze fase begint het nieuwe lid dikwijls ook al met het missiewerk. Iemand die anderen moet overtuigen van een bepaalde leer, moet de manier van denken en de van de groepering/ orde overnemen en zal zich snel gaan identificeren met de inhoud van de boodschap die hij/zij zelf verkondigt. Nog steeds lijkt iedereen in de groepering voortdurend gelukkig en vrolijk, maar dit is aangeleerd en opzettelijk. Wie uitverkoren is om het heil in de wereld te verspreiden en wie de echte waarheid in pacht heeft, kan toch immers geen slecht humeur meer hebben...
Op deze manier wordt er een kunstmatige groepssfeer gecreëerd, met oppervlakkige contacten. Twijfel en gemis worden niet besproken met andere leden omdat deze worden afgekeurd. Zo is er ook niet echt plaats voor vriendschap binnen een groepering, omdat "echte gevoelens niet naar boven komen". Privé contacten worden afgehouden of zijn verboden en men mag binnen de groep niet over privé zaken praten. Dit dient men buiten de tempelpoort te houden. In de groepering/ orde is het niet geoorloofd om over zaken te praten die binnen groepering/orde in rituele zetting plaats hebben. Men heeft een gemeenschappelijk geheim die men dient te bewaren voor de buitenwereld. Het studiemateriaal mag men niet laten lezen aan niet leden. Dit past perfect in het plaatje van de leider; sterke, gemeenschappelijke gevoelens (zoals twijfel) kunnen de groepering/order doen onder gaan.
Vervreemding van het milieu en isolatie:
pas na de inlijving in de groep komt het echte vervreemdingswerk. Dit gebeurt stap voor stap. De bedoeling is dat het lid niet meer beïnvloed wordt van buitenaf en dat hij/zij volledig beschikbaar is om de doelstellingen van de groep te helpen bereiken. De emotionele controle die de groep uitoefent wordt steeds groter. In deze fase van de indoctrinatie wordt zowat alles wat je kent afgebroken; dit is het devalueren van de waarde van vroegere levenservaringen. Je leven vroeger was niet leuk en tof, je snapte het allemaal niet en was onwetend, de orde heeft alle kennis in huis die je alleen maar kan verkrijgen door je aan te sluiten. Het immers om geheime kennis, die alleen voor ingewijden is. De mensen waar je mee omging waren trouwens ook onwetend, zij zullen nooit het niveau bereiken wat jij door je lidmaatschap van de groepering of de orde gaar bereiken! Anderen die met soortgelijk kennis bezig zijn in vergelijk met de groepering/ orde, zijn maar een stel kleuters.
Nog een middel van isolatie is arbeidsbelasting. Je wordt simpelweg altijd beziggehouden, zodat er niet teveel tijd overblijft. Je moet bv dagelijks mediteren. Je dromen opschrijven een ritueel op voeren, werken aan de decorstukken en aan de gewaden die gebruikt worden voor de tempel-rituelen enz.
Ook een efficiënte isolatietechniek is het orde-jargon. Een eigen taalsysteem zorgt er voor dat buitenstaanders niet goed begrijpen wat je zegt, en het verhoogt het groepsgevoel. Door alledaagse begrippen opnieuw te definiëren wordt ook de verwarring van het bewustzijn gestimuleerd.
Consolidatie van de leer:
Wanneer je ingelijfd of ingewijd bent in de groep, gaat de indoctrinatie onverminderd voort. In deze fase gaat het erom het afhankelijkheidsmechanisme te verfijnen, de bewustzijnscontrole volledig te maken en de orde- identiteit te versterken.Zelfs de leden op hogere posities worden voortdurend geïndoctrineerd (door elkaar en door de eindeloze herhaling van alle rituelen). De groeiende tegenstrijdigheid tussen de na te streven doelen en de bereikte resultaten maken dat leden mogelijk beginnen te twijfelen, en de hoge eisen putten de leden uit. De enige manier om "verzwakking" tegen te gaan is permanente indoctrinatie.
Het is belangrijk voor de groepering/ orde om de echte identiteit van een persoon zo ver mogelijk te verdringen en de groeps/orde-identiteit te blijven versterken. In deze fase wordt dikwijls het dragen van bv eigen sieraden of eigen kleding helemaal verboden, om er zo voor te zorgen dat contact met de buitenwereld zo miniem mogelijk wordt draagt men insignes, orde -onderscheidingen en rituele kleding die aangepast worden aan functie of de graad die de drager bekleed. Het sociale contact van de sekteleden beperkt zich hierdoor tot de groep en de ideologie, waardoor het bewustzijn van de leden nog vernauwd wordt.
Waartoe leidt het lidmaatschap van een groepering of orde?
Leden raken verzeild in een schijnwereld. Ze verlangen naar de perfecte droomwereld, naar de begaafdheid, die hen door hun leiders wordt voorgehouden, maar zitten net als iedereen vast in de "echte" wereld. Om te ontsnappen aan de kwalen van deze wereld beginnen ze mentaal al in hun utopie te leven. Dit is ook waarom veel sekteleden als "naïef" worden beschreven; ze verlangen zo naar een betere wereld dat ze liever proberen te ontsnappen aan iets onontkomelijks dan de realiteit onder ogen te zien. Soms is dit een bewuste keuze, maar meestal kan het lid na verloop van tijd geen onderscheid meer zien tussen de echte wereld en de droomwereld.
Deze vlucht in een schijnwereld leidt tot vervreemding (van vrienden, familie, de realiteit) en tot isolement. Door het heen en weer "gereis" van de echte naar de schijnwereld, een splijting van het bewustzijn, kunnen er psychische storingen ontstaan. Hoe groter de angst voor de realiteit en hoe groter het genot van het mooier maken van de schijnwereld, hoe meer kans op verslaving. Verslaving aan het vluchten van het leven. leden proberen voorgoed in hun onbereikbare wereld, die enkel in hun gedachten bestaat, weg te vluchten. Zo worden de leden ook gerekruteerd; de orde leider en de leden op zendingstocht beloven een betere wereld en kant en klare-antwoorden op alle grote levensvragen.
Grenzenvervaging en hersenspoeling:
Wanneer je constant wordt blootgesteld aan normen die niet overeenkomen met die van de maatschappij, begin je je na een tijdje af te vragen welke nu de juiste zijn. Na indoctrinatie en een lange tijd van het zich eigen maken van de leer van groepering of orde kan je er wel eens van overtuigd raken dat de maatschappij het helemaal fout heeft qua normen en waarden.
Nieuwe leden komen bij kennissen, vrienden en familie vaak over als volledig veranderde mensen. Bizar gedrag, robotachtige manier van doen, stereotiepe en slogan-achtige antwoorden, een kunstmatig lijkende gelukzaligheid. Deze dingen doen denken aan hersenspoeling.
Hersenspoelingsproces:
Het hersenspoelingsproces bestaat. In de eerste plaats worden alle gedachten, gevoelens en bedenkingen van de persoon "weggewassen". Hiervoor zijn er verschillende technieken:
• isolatie; bijvoorbeeld lange cursus dagen wekend workshops, waarbij geen contacten zijn met de buiten wereld, vernedering bv iemand stelt een vraag, maar de leider kapt de persoon af en laat min of meer doorschemeren dat de vraag ongepast of dom is, of iemand buiten laten staan, omdat hij te laat is en niet naar binnen mag, omdat het ritueel reeds is begonnen.
• afwisseling van straf en beloning bv een lid mag een bepaalde functie bekleden of wordt naar een fout van een functie afgehaald, bedreiging bijvoorbeeld dat als men een bepaalde les niet volgt men ook niet in staat zal zijn bepaalde doelen te behalen, valse aanklachten bijvoorbeeld er is iets zoek of er gaat iets mis in het ritueel, een lid krijgt de schuld, suggestie de leider gebruikt posthypnotische suggesties bijvoorbeeld ; "nadat jullie deel hebben genomen aan dit ritueel kan het zijn dat jullie in de komende week plotseling van buiten af inzichten of ingevingen van buiten jezelf krijgen."
• desoriëntatie, wat soms ook letterlijk plaatsvindt; met moet naar een geheime locatie komen die van te voren niet bekend is, of men wordt geblinddoekt in een ritueel.
Het ego van de persoon wordt op deze manieren constant aangevallen tot hij/zij het gevoel krijgt een totaal verkeerd zelfbeeld te hebben opgebouwd en dat het in het verleden helemaal is misgelopen met zijn/haar persoonlijkheid. In dit proces is ook fysieke uitputting een factor die een grote invloed uitoefent.
Door lichamelijke belasting, bijvoorbeeld door het opvoeren van ellenlange rituelen, of door leden uit hun slaap te houden. Men moet bijvoorbeeld een "nachtwake" doen, opeenstapeling van rituelen, wordt het afweermechanisme van de persoon afgebroken. De mentale gezondheid begint te lijden onder de fysieke pijn, uitputting en stress. Het mentale verleden van de persoon wordt uitgewist. Het lichaam heeft de kracht niet meer om iets anders te doen dan enkel overleven, alle andere dingen komen op de tweede plaats. Zo lijden ook het helder denken, het geheugen en andere belangrijke functies van ons brein onder het mentale en fysieke uitputtingsproces. De duur van dit proces hangt af van persoon tot persoon; mensen met sterke overtuigingen die zich verzetten tegen de druk van buitenaf kunnen zich langer verzetten dan een gewillig iemand, maar meestal is dit verzet uitstel en dus geen afstel van ineenstorting.
Wanneer deze toestand, waarbij de persoon in kwestie totaal "op" is, bereikt is, is de persoon ontvankelijk voor de nieuwe persoonlijkheid die hem wordt aangereikt; of om bijvoorbeeld overgehaald te worden om nog meer extra cursussen of lessen te gaan volgen. Deze wordt gezien als een nieuwe kans. Nieuwe denkpatronen en instellingen worden hem/haar aangereikt door de groepering /orde. Bij aarzeling wordt de persoon aangemoedigd en herinnerd aan zijn verleden.
lid door rekrutering:
Dan heb je nog de leden die gerekruteerd worden. Vaak worden deze mensen geheel onwetend "binnengehaald", bijvoorbeeld via een schijnbaar onschuldige lezing (met van die titels als "Waarom ik vind dat spiritualiteit ook materiele effecten dient te genereren!", "Van dromer tot visionair", "Ontwikkel je hooggevoeligheid door een spirituele magische training", "Groeit jouw boom al tot in de hemel?" etc.)
Wanneer je op een of andere manier in contact komt met een groepering, nog voor je weet dat het een sekte of zelfs geloof is, ben je waarschijnlijk gecharmeerd door de vriendelijkheid en behulpzaamheid van de mensen die je ontmoet. De aardige leider/ leidster laat je weten hoe veel er nog te leren valt en dat jij daarvoor een gave heb die je verder kan ontwikkelen met behulp van de lessen. Iedereen lacht en lijkt gelukkig, geen moeite is ze teveel om je een goed gevoel te geven, iedereen lijkt elkaar te helpen, ...
Deze techniek om nieuwe leden te verkrijgen wordt al eens "love bombing" genoemd; overstelpt worden met liefde dus. De gerekruteerden bevonden zich dikwijls in een zwak moment in hun leven, een moeilijke periode. Problemen thuis of met de studies, een stukgelopen relatie, eenzaamheid of men heeft de wens om speciaal te zijn of om bepaalde begaafd heden te bezitten die men binnen de groepering kan ontwikkelen, als het een groepering is die met graden werkt kan het willen verwerven van status ook een rol spelen. Het zijn allemaal dingen die je, nog meer als anders, doen verlangen naar een harmonieuze omgeving met mensen die echt iets kunnen geven.
Lid via vertrouwde personen:
Ook komen veel mensen in contact met een sekte door een vriend, vriendin of familielid of een bekende. Iemand die je kent lijkt opeens een heel ander persoon; gelukkiger, extatisch bijna. Vol enthousiasme komt hij/zij je vertellen over een magische ogen-openende ervaring; een interessante (gratis) lezing, een fantastisch boek, een supertoffe groep mensen. Of deze persoon het bewust doet of niet, hij of zij zal op deze manier een invloed op je uitoefenen om ”het zelf ook eens te "proberen". Omdat het een bekende is, iemand waar je een goed contact mee hebt, zullen zijn/haar verhalen meer indruk op je maken dan wanneer een vreemde ze komt vertellen. Je kan deze persoon immers vertrouwen, hij/zij zou je nooit kwaad willen doen (en dat is waarschijnlijk ook niet de bedoeling, meestal denken ze je echt te helpen). Soms maakt de groepering/ orde ook gebruik van "bekenden" om middels een verhaal over de voordelen van op een webpagina te presenteren. Een lid verteld bijvoorbeeld wat voor persoonlijke voordelen het lidmaatschap van de groepering hem of haar heeft opgeleverd. Door het lidmaatschap hebben ze inzicht gekregen in hun problematieken en levens verlost of ze hebben inzicht verkregen. Dit kan van alles zijn van het verlost zijn van, anorexia, verkrijgen magische inzicht, tot aan het van beter functioneren als manager op het werk. Het lidmaatschap heeft hen iets positiefs gebracht, wat zonder het lidmaatschap en het volgen van de cursussen nooit had plaatsgevonden. De leden die hun verhaal doen vertellen alleen wat het lidmaatschap hun aan voordelen heeft gebracht, over wat ze er voor in hebben moeten leveren zul je ze niet horen. Ze proberen op deze wijze de lezers te overtuigen om ook lid te worden van de groep.
Zelf rekruteren:
Je komt ineens terecht in een groep die ontzettend interessant, en ook gelukkig lijkt, en die helemaal anders wat tot nu toe geleerd had, en anders is dan de familie of vriendenkring die je gewend bent, waarbij het lang niet altijd rozengeur en maneschijn is. Je ziet deze mensen als nieuwe vrienden of kennissen, maar voor hen ben je misschien niet meer dan een simpele prooi of iemand die voor continuïteit zorgt. Voor de leider ben je niet meer dan een product, die de tempel vult en die de orde-portemonnee spekt. Voor je het weet ben je zelf nieuwe leden bij elkaar aan het sprokkelen, ga je een locatie regelen, waar de leider een lezing kan geven voor belangstellenden, ga je folders bij new-age winkels neerleggen, advertenties op internet plaatsen, en op facebook op ad van de groep op "vind ik leuk" en op "delen" kliken.
Maar hoe kan dit nu gebeuren? Het lijkt immers vanzelfsprekend dat vanaf wanneer je zelf leert hoe je leden kan winnen, je begint te begrijpen dat exact hetzelfde bij jou is gebeurd. Dat het dus niet perse je roeping was, het lot, maar simpelweg een succes voor de sekte. Om dit te voorkomen wordt het je ook niet echt aangeleerd hoe je mensen kan overtuigen van de "enige echte waarheid", je leert het door het te doen. "Learning by doing" is dus niet de theoretische manier om iets te leren, maar de pragmatische weg. De leden van de sekte worden zo gevormd dat zij de manipulatiemethoden bij de werving en controle van de groep (die dus ook bij hen zijn gebruikt) zelf gaan toepassen. Als de leden dit via de theoretische weg zouden aanleren, zouden de motieven van de sekte te duidelijk worden. De wervingsleden krijgen wel instructies omtrent hoe zij met de nieuwelingen moeten omgaan. Ze moeten dingen die voor buitenstaanders moeilijk te begrijpen zijn achterhouden en geen insider-kennis verraden. Ook reageren ze snel beledigd; zo krijgen de nieuwelingen de indruk dat ze zich moeten schamen voor hun gebrek aan vertrouwen en worden zo schuldgevoelens opgebouwd. Deze schuldgevoelens komen dan handig van pas als er wat later steeds meer van hen gevraagd wordt.
Naïef?
Wanneer je dit alles leest krijg je misschien al snel de indruk dat mensen die in een groepering of orde zitten wel heel naïef moeten zijn. Een nuchter mens ziet toch meteen dat het allemaal klinkklare onzin is? Toch gebeurt het sneller dan je zou denken. Velen onder ons weten dan ook bijna niks over sekten. Je hebt er al wel eens over gehoord, ze waren eens op het nieuws, er stond eens een Jehova-getuige voor je deur (en toen deed je de deur maar al meteen weer dicht), zo stonden in de krant toen ze zich verscholen in een grot,.. Veel meer dikwijls niet.
Daarom denk je ook niet snel dat die leuke groep, met spirituele mensen, waar je meditatie technieken, magie, of mediamieke gaven kan eigen maken, die je net leert kennen wel eens een sekte zou kunnen zijn. Sekten zijn voor veel mensen een "ver-van-mijn-bed-show", maar ze doen zich naar de buitenwereld niet voor als een dat ze een sekte zijn. Een magische orde, een geheim genoot of een spirituele leerschool zal nooit van zich zelf zeggen; "Wij zijn een sekte" of "Wij hanteren de technieken die sektes ook gebruiken". Op het eerste gezicht ook zal je een dergelijke groepering ook niet meteen herkennen als sekte. Het proses van indoctrinatie wordt heel subtiel toegepast en zelfs mensen die gestudeerd hebben en hoog opgeleid zijn hebben niet in de gaten waarin ze eigenlijk verzeild zijn
Maar zo komt het dat veel mensen zelf in een sekte verzeild raken nog voor ze weten wat dat nu juist is. Als iedereen zou weten hoe sekten nieuwe leden proberen te verleiden, zou het veel gemakkelijker zijn om de technieken en manipulatie te herkennen als je er zelf mee te maken krijgt.
Conclusie:
Wat is een sekte nu eigenlijk? Waarin onderscheidt ze zich van een Godsdienst? En is ze schadelijk? Wat doet ze met haar leden? Dit zijn de vragen die Sterzoeker probeerde te beantwoorden in deze blog; Of een sekte schadelijk is en wat ze doet met haar leden, zijn vragen die niet zo concreet beantwoord kunnen worden. Deze dingen hangen namelijk af van sekte tot sekte en van persoon tot persoon.
Zoals we hierboven beschreven hebben, kan het lid zijn van een sekte enorm schadelijke gevolgen hebben voor de mentale en fysieke toestand van de persoon. Toch willen ook de mogelijkheid niet uitsluiten dat er mensen zijn die zich intens gelukkig voelen in sekteverband, of het, zoals wij gekscherend schreven, gebruiken om te leren hoe ze zelf een sekte kunnen beginnen, en misschien zelfs beter af zijn met hun sekte dan zonder.
Daarom kan Sterzoeker alleen maar concluderen dat wanneer je in contact komt met een sekte (lees orde groepering, spirituele leergroep, new age beweging etc.), je altijd moet oppassen. Ze zijn misschien niet allemaal gevaarlijk, maar de kans is er dat ze dat wel zijn, en dat is genoeg.
De vrijheid van godsdienst en van vereniging zijn rechten die zeker moeten bestaan, maar het is onvermijdelijk dat hiervan ook misbruik wordt gemaakt. Sterzoeker denk dat elke persoon voor zich moet uitmaken hoe hij/zij zijn leven wilt leiden, in wat voor verband en al dan niet met een bepaalde religie. Als u dan toch besluit lid te worden worden van een orde of groepering, dan bent u gewaarschuwd, want voor u het weet loopt u met een koord om middel, met gekleurde fimoklei-kralen!
Wat ik me dan afvraag; wat kan er gedaan worden aan/tegen sektes?
BeantwoordenVerwijderenIemand bevrijden uit een sekte door aan te tonen dat degene die “vastzit” niet vrijwillig heeft gekozen voor het worden vastgehouden door de andere sekteleden.
VerwijderenJe kan er weinig tegen doen, behalve niet lid worden van groepen die voldoen aan enige hier boven genoemde kenmerken.
BeantwoordenVerwijderenlijkt op de TOS deze omschrijving...........
BeantwoordenVerwijderen