Pentagram, Symbool van Licht

Een van de symbolen van Licht is de vijfpuntige ster of het pentagram. Het is een oud symbool, al bekend bij de oude Egyptenaren, Azteken, Babyloniërs. Het is het symbool van Venus, aangezien zij de omloop van Venus weer geeft en deze maakt een volmaakte vijfpuntige ster.

Venus is vergelijkbaar met de Sumyrische godin Ishtar (Ishhara, Irnini, Inanna). Ishtar/Inanna is bekend van haar afdaling naar de onderwereld naar haar donkere tweelingzus Ereskigal. De afdaling naar de onderwereld is een metafoor voor de indaling van de ziel in het aardse lichaam.

Bij de Hebreeën wijst de vijfpuntige ster naar de Waarheid en naar de vijfboeken van de Pentateuch. Bij de Grieken zag Pythagoras dit als het symbool van de perfectie of het symbool van de volmaakte mens en van uit de renaissance is het bekend als de guldensnede, de volmaakte mens.

De gulden snede is een bepaalde verhouding tussen lengte en breedte, die tot harmonische verhoudingen leidt. Wanneer een bepaald voorwerp of een ruimte ons prettig aandoet is dat een aanwijzing dat de gulden snede is toegepast.

Als we kijken naar de hoek van 72 graden in het pentagram heeft deze overeenkomsten met de 72 namen van god uit de Kaballa.

In een esoterische traditie wordt gezegd dat Melchizedek, priesterkoning van Salem drie giften van de planeet Venus naar aarde bracht: de bij, graan (schoof) en het mineraal asbestos.

De traditie is een allegorie, de betekenis van de drie giften slaat op de symbolen van drie graden van initiatie. De eerste graat, als dienstbaarheid (de bij). De tweede graad symboliseert het graan of de korenaar de ontwikkeling van veel uit één. In de derde graad zal de geïnitieerde een kanaal worden van het Goddelijke Licht, z/hij brandt, maar verteert niet (asbestos).

Als Ochtendster – Venus Phosphoros (‘de stralende’) –, loopt ze voor de zon uit en verlicht zij het pad van de zon. De liefde tot het aardse en het schone overheerst.

Als Avondster staat Venus in het Westen en heet zij Venus Hesperos: (‘westelijk’) en symboliseert zij de behoefte aan contact om niet alleen het duister in te hoeven gaan.

Venus is bij de Romeinen het symbool van de liefde, behoefte aan toenadering, het streven naar eenheid, vrede en Schoonheid.

De ster Venus is gehuld in een dik wolkendek waaronder het behoorlijk warm is. Een ander aspect van Venus is naast warmte, wellust. Zij wordt de godin van ‘de’ Liefde genoemd, maar de Grieken maakten onderscheid tussen verschillende soorten liefde.

De Grieken noemden Agape de hoogste vorm van liefde – de universele, belangenloze liefde, die zowel Wijsheid als Schoonheid brengt; het ego is verdampt; de ziel baadt zich er in en brengt wondermooie dingen voort. Mystici ervaren het als het doorstromen van het goddelijke Licht – een één zijn met de kosmos.

Eros, de zoon van Aphrodite, een ander aspect van Venus, stelt de liefdesdrang voor, de erotische liefde. De Grieken zagen Eros als een weg naar Agape. Volgens de oude kennis is het mogelijk in het huwelijk deze vorm van Agape staat te bereiken. Het is niet voor niets een gezegend heilig huwelijk, het Hierosgamos is daar een voorbeeld van.

De oerkracht van Eros komt voor in drie gedaanten:

Himeros – het lichamelijke verlangen,
Anteros – de wederkerige liefde en
Pothos – het verlangen naar het onbereikbare; het geestelijke deel van de liefde.

Het verlangen om het gescheidene te verenigen is dus een complex gegeven. De bevestiging zoekende, op angst gebaseerde egocentrische liefde om te zetten in Agape – de universele belangenloze liefde - is een mythische strijd met een spirituele dimensie.

Het pentagram is het meetkundige symbool van die mythische strijd en is in die zin een symbool voor het streven naar volmaaktheid. In de vrijmetselaarij is dat gesymboliseerd door te werken aan de ruwe steen, om zo te komen tot de volmaakte kubus.

Het pentagram bekleedt in vele religies een voorname en mystieke plaats. Het was ook in de oudheid bekend als de symbolische weergave van de weg die de mens volgt in zijn streven naar volmaaktheid. Wie het pentagram goed bekijkt merkt een gelijkenis op met het menselijke lichaam. Het hoofd, de armen en de benen. Deze houding is de uitdrukking van een harmonieus mens met een wakker denkvermogen, een ruim gevoelsleven en een stevige fysieke basis. Het pentagram straalt een grote dynamische kracht uit. Het is de bron van mystiek licht dat in alle richtingen verspreid wordt.

De vijfpuntige ster staat ook symbool voor de vijf elementen. Die vijf elementen en de reizen (evaringen) en taken daarin zijn belangrijk in ons streven naar het Licht. Het pentagram is het symbool van de volmaakte mens – let op MENS, we zijn nog steeds in de stof. De volmaaktheid is pas mogelijk als de vier elementen aarde, lucht, vuur en water in mens heeft zich evenwichtig hebben ontwikkeld en het ether – geest – gaat stralen.