Samhain

Samhain (Samhuinn) en uitgesproken als souwin.De oude naam is ‘Oidhche Shamna’, de Wake van Samhain Dit Keltische feest duurde van 31 oktober tot 2 november en was een tijd van "geen tijd", een tijd waarin de dagelijkse orde en structuur werden verlaten, en een tijd waarin de chaos kon regeren.

Samhain vinden we tegenover Beltain op het wiel van het jaar. Rond deze tijd vinden we nog meer feesten zoals Halloween, allerheiligen (1 november), allerzielen (2 november) en Dia de los Muertos (Mexicaanse dag van de doden). Allemaal feesten met eenzelfde thema, namelijk de dood. De viering van Samhain begint traditioneel bij zonsondergang op de avond van 31 oktober. Veel feesten beginnen s’avonds. Dit is afkomstig van de kelten, die de dag met de avond in plaats van de ochtend begonnen.

Tijdens dit feest is de scheiding tussen de dodenwereld en onze wereld flinterdun. Er wordt dan ook geloofd dat de doden tijdens Samhain weer op deze wereld aanwezig zijn. Het is het ‘feest der doden’. Dit maakt Samhain tot een geschikt moment om de overledenen te herdenken en te eren. Op Samhain wordt de tafel weer gedekt voor overleden gezinsleden. Symbolische wijze kan er voedsel op het altaar worden geplaatst (evenals bijvoorbeeld een bord met servet om aan te geven dat de overledene welkom is om ‘aan te schuiven’). Ook buiten kan er voedsel achter worden gelaten voor de doden.

De Godin wordt zowel vereerd als schepper van nieuw leven als degene die levens neemt. Deze ‘donkere’ zijde van de Godin staat op Samhain centraal. Bij de ‘donkere’ zijde van de Godin kun je denken aan namen als Hecate & Kali.

Veel paganisten zien Samhain als een nieuwjaarsfeest. Samhain was namelijk het keltische nieuwjaar.

Samhain staat bekend als een geschikt moment voor divinatie. Vooral het schouwen (bijvoorbeeld met behulp van een glazen bol of een spiegel) en kaartlezen zijn rond Samhain erg populair. Voor de mensen die Samhain zien als het begin van een nieuw jaar, is het dus erg toepasselijk om voorspellingen te doen die iets zeggen over het komende jaar.

Tips en ideeën voor Samhain

Op het altaar
- foto’s van overleden die je wilt herdenken en eren. (hier kun je ook creatief in zijn, door bijvoorbeeld foto’s aan een dromenvanger te hangen, of ze op een andere creatieve manier op of bij je altaar te plaatsen)
- voedsel, wijn en een bord met bestek en servetje om de overledenen symbolisch uit te nodigen. (neem als voedsel bijvoorbeeld koek of snoep, dit kun je langere tijd laten liggen zonder dat het kapot gaat)
- doodskopjes (ik houd er persoonlijk niet zo van, maar het hoort wel echt bij Samhain)

Activiteiten
- divineren
- pompoenen uitsnijden en pompoenensoep maken en eten.
- brieven schrijven aan overledenen die je nog graag iets zou willen vertellen (je kunt de brief bijvoorbeeld in een enveloppe op je altaar zetten gedurende een aantal dagen om hem tijdens een Samhain ritueel voor te lezen en daarna te verbranden of te begraven)
- vereren van ‘donkere’ Godinnen, of de donkere kant in de Godin. (bijvoorbeeld d.m.v rituelen, offers in de vorm van voedsel of iets dergelijks etc.)
- het bezoeken van graven van overledenen (neem bijvoorbeeld wat koek of ander voedsel mee om het daar achter te laten)

Traditioneel wordt rond deze tijd ook het holoween feest gevrierd, wij kennen hier de moderene versie, waarbij mensen zich verkleden en "griezelige verzieringen" in en rond het huis ophangen. Vroeger vierde men dit ook door gekke streken en rare dingen uit te halen. Dit vinden we nog een klein beetje terug in het afschrikken de effect van de verkleed partijen gedurende holoween. We verkleden ons in iets wat de ander moet laten schrikken, heks, geraamte, of griezel.

Gedurende de drie dagen van het feest stond de tijd als het ware stil en mensen deden vreemde, rare dingen. Hekken van hun plek gehaald en elders neergegooid, paarden werden in een ander weiland gezet en de kinderen klopten bij de dorpsgenoten aan de deur om iets "lekkers" te vragen. [Dit is de oorsprong van Halloween in de Angelsaksische landen en st. Maarten -11 november- in Nederland. In het Noorden van Nederland is het ook nu nog zo dat mensen met Oud en Nieuw nog rare dingen doen, brievenbussen bij woningen weg halen en op een andere plek neergooien, karren in een sloot rijden, fietsen aan een lantaarn hangen of onder een brug vastbinden etc. De katholieke invulling van dit feest is er ook op 1 en 2 november in de vorm van Allerheiligen en Allerzielen]

Achter dit krankzinnig gedrag van de Kelten ligt echter een dieper mysterie.

Philip Carr Comm beschrijft het als volgt:

Druïden meenden dat deze periode in het jaar bijzonder was. De plantenwereld sterft grotendeels uit voordat de winter haar intrede doet. En als de nachten langer worden dan wordt de sluier die ons scheidt van de Andere Wereld, de wereld van onze voorouders, tijdelijk opgelicht. Degenen die hierop zijn voorbereid kunnen in deze tijd veilig naar de "andere kant" reizen. De rite van het Samhain van de Druïden, gaat om deze reden, om het contact maken met de geesten van de overledenen, die als bronnen van begeleiding en inspiratie worden gezien in plaats van bronnen van droefenis.

De donkere Maan, dit is de tijd dat de Maan overdag aan de lucht kan worden gezien, is de fase van de Maan die deze viering regeert. Het geeft de tijd aan dat ons sterfelijk zicht moet worden verduisterd om het mogelijk te maken om in de Andere Wereld te kunnen zien. De doden worden geëerd en bejubeld, niet als doden maar als levende geesten van geliefden of als wachters die de kern van de wijsheid van de stam bewaken.

Samhain is van oudsher ook een oogstfeest.
Begin november, werd het vee, waarvoor onvoldoende voedsel beschikbaar was, geslacht zodat de stam de winter door kon komen en het overige vee wel voldoende voedsel had. Het vlees werd vervolgens gezouten en daarmee geconserveerd voor de komende winter.


Samhain in deze tijd.

Dit is een tijd van overdenking en een tijd om je te verbinden met je voorouders.

Bezoek eens een graf van een of meer van je voorouders en neem iets voor ze mee.

Overdenk eens waar je eigen wortels liggen en waar je vandaan komt

Samhain viering

Hieronder staat alleen de ceremonie, niet de voorbereidingen, de benodigdheden en het feest na de ceremonie
Ook staat een deel van de tekst nog in het engels i.p.v. het Nederlands.

De Opening
Heraut:
Met de kracht van ster en steen,
Met de kracht van het land buiten en binnen in ons,
Met alles dat vrij en oprecht is,
Heten wij je welkom bij dit ritueel van Samhuinn

West:
Wij zijn uit het Oosten en het Westen, het Noorden en het Zuiden gekomen om hier vandaag samen te zijn. (Iedereen houdt elkaars hand vast in een cirkel.)

Druide 2:
Laten we driemaal in en uitademen...
met de Aarde onder ons...
met het water om ons heen...
Met de hemel boven ons...

Noord:
Moge de ceremonie beginnen met de zegeningen van de Aarde, de Zee en de Lucht.
(Allen laten de handen los.)

Druide 1:
(Groet het Oosten met het gezicht naar het Oosten gekeerd.)
O Spirit/ Geest/ Grote Geest/ God(en) Godin(nen)(Kiest een term die hem/haar aanspreekt.)
Wij groeten u, wij eren u en wij vragen uw zegen voor deze ceremonie. Keert zich naar het midden van de cirkel.

O, Geest van deze plaats, O, Geest van deze cirkel wij vragen uw zegen, uw ondersteuning en uw inspiratie bij deze ceremonie.

Druide 2:
Laat ons beginnen om onze vredeswensen te brengen aan de vier windstreken omdat er zonder vrede niets tot stand kan worden gebracht.

Oost:
Moge er Vrede zijn in het Oosten

Zuid:
Moge er Vrede zijn in het Zuiden

West:
Moge er Vrede zijn in het Westen

Noord:
Moge er Vrede zijn in het Noorden

Allen:
Moge er Vrede zijn in de hele wereld.

Druide 1:
Laten wij het gebed uitspreken dat alle druïden verenigt.

Allen:
Spirit geeft bescherming
En in bescherming kracht
En in kracht begrip
En in begrip kennis
En in kennis rechtvaardigheid
En in rechtvaardigheid de liefde
En in de liefde liefde voor alles wat is
En in liefde voor alles wat is de liefde voor het goddelijke

Allen:
AWEN (3x ‘chanten’)

Druide 1:
Laat alle storende gedachten varen.

(De Cirkel wordt getrokken door druïde 2, startend vanuit het Oosten – met de zon mee, terwijl Druide 2 spreekt.)

Druide 2:
De cirkel van onze horizon ‑ ons leven en ons land, van de tijd en van het jaar, van de seizoenen en van het goede, van geboorte en van groei, van dood en wedergeboorte.

(De cirkel kan gemarkeerd worden met symbolen van het seizoen: bloemen, bladeren, bloemblaadjes of zaden.)

Druide 2:
Terwijl de cirkel wordt getrokken vervaagt de betovering van de zichtbare wereld. Wij zijn hier bij elkaar in het licht van de zon, de sterren, hier en nu, tussen het verleden en de toekomst. De aarde onder ons en de hemel boven ons en de cirkel/stenen/bomen/zee om ons heen.

Dit is heilige tijd... Dit is heilige ruimte.

Druide 1:
Laten we nu onze cirkel zegenen met Water en Vuur.

West:
(Gaat, met de zon mee, met water rond.)
Moge onze cirkel worden gezuiverd en gezegend met het element Water.

Zuid:
(Gaat, met de zon mee, met een kaars of wierook rond.)
Moge onze cirkel worden gezuiverd en gezegend met het element Vuur.

Druide 1:
Wij komen bij elkaar als gelijken in onze fysieke vorm hier op aarde. Ieders aanwezigheid is een zegen en met iedere ademhaling, ademen wij licht en leven in deze cirkel.

Druide 2:
Laten wij eer betonen aan de vier windrichtingen en laten wij de poorten naar de windrichtingen openen, zodat hun kracht en uitstraling onze cirkel binnen kan komen voor het welzijn van een ieder.

Oost:
(Draait het gezicht naar het oosten.)
Met de zegen van de Havik van de dageraad die vliegt in de heldere, zuivere lucht, roep ik de krachten van het Oosten op. (Keert zich dan weer naar het midden van de cirkel.)

Zuid:
(Draait het gezicht naar het zuiden.)

Met de zegen van het grote Hert in de roes van de achtervolging, en het innerlijke vuur van de zon roep ik de krachten van het Zuiden op.(Keert zich dan weer naar het midden van de cirkel.)

West:
(Draait het gezicht naar het westen.)
Met de zegen van de Zalm van wijsheid die verblijft in de heilige wateren van het meer, roep ik de krachten van het Westen op.(Keert zich dan weer naar het midden van de cirkel.)

Noord:
(Draait het gezicht naar het noorden.)Met de zegen van de grote Beer van de sterrenhemel en de diepe vruchtbare aarde roep ik de krachten van het Noorden op. (Keert zich dan weer naar het midden van de cirkel.)

Allen:
Moge de harmonie binnen de cirkel volmaakt zijn.
Het ritueel
(Noord brengt de taxus naar de Oude Wijze die het inwijdt (met water) en naast het vuur in het midden van de cirkel neerlegt. Dan zegt hij/zij:)

De Oude Wijze:
Het ritueel van Samhuinn staat in het teken van de Taxus, de boom van de doden. We leggen hier een tak van de Taxus, waarvan het eeuwige groen de eeuwigheid van het spirituele leven voorstelt.

West:
Als de Taxus de boom van de doden is, dan is het ook de boom van de Ovaten. In dit Samhuinn ritueel is de Taxus dan ook de speciale offergave van de Ovaten aan de wijzen die zijn overgegaan.

(Toelichting: In het volgende deel presenteert De Ridder (Zuid) het zwaard aan de Oude Wijze die het inwijdt met water. De Ridder legt het dan in het Noord‑Oosten. De Hamer wordt na de wijding in het zuid‑oosten neergelegd en het brood en zout in het Noorden, de wijn in het Westen en de honing in het Zuiden. Zo wordt er een vijfpuntige ster gemaakt met de Taxus en de vuurschaal in het midden. De rituele voorwerpen kunnen vlakbij het midden neergelegd worden, in de vorm van een klein pentagram, of in de buurt van de omtrek van de cirkel.)

Zuid:
Het zwaard is het symbolische wapen van de strijders. We offeren daarom dit zwaard aan de overleden helden.

(Zuid (de Ridder) brengt het zwaard naar de Oude Wijze die het inwijdt. Zuid legt het zwaard daarna in het noord‑oosten. )

West:
De Hamer is het symbolische gereedschap van de bouwers en makers. We offeren daarom deze Hamer aan de overleden arbeiders.

(West brengt de Hamer naar de Oude Wijze die het inwijdt. West legt het zwaard daarna in het noord‑oosten.)

Noord:
Wat voor werk zij ook op aarde deden, de overledenen aten honing, brood en zout en dronken wijn. We zullen daarom brood, zout, honing en wijn aan hen offeren, zodat zij zich in geest kunnen verkwikken, zoals in de tijd van hun aardse feesten.

Noord brengt brood en zout naar de Oude Wijze die het inwijdt. Noord plaatst brood en zout in het Noorden.)

(Zuid brengt honing naar de Oude Wijze die het inwijdt. Zuid plaatst de honing in het Zuiden.)

(West brengt de wijn naar de Oude Wijze die het inwijdt. West plaatst de wijn in het Westen.)

(Wanneer het ritueel binnen plaatsvindt worden kaarsen en lichten uitgedaan, de ramen geopend en knoflook op de vensterbanken gelegd. Iedereen richt zicht naar het open raam.
Als het ritueel in de open lucht plaatsvindt, kan de knoflook bij de Westelijke Poort neergelegd worden. Alle lichten worden gedoofd en iedereen richt zich tot het Westen.)
(Een bel of een ander instrument kan geluid worden als dat op dat moment goed voelt.)

De Oude Wijze:
O Voorvaderen, bekend en onbekend, voorouders van onze lichamen, voorouders van onze geesten, al diegenen die onze levens hebben vormgegeven, die ons hebben gemaakt tot diegenen die we nu zijn, lichaam en ziel. Moeders van ons! Vaders van ons! Leraren! Gidsen! Genezers! Diegenen die ons gevoed en gekoesterd hebben!

Aanwijzers van het te bewandelen pad... en van de wegen die we beter niet kunnen gaan!

Al diegenen van wie Vuur in ons is, van wie Water in ons is, van wie Lucht in ons is... van wie Aarde in ons is... al diegenen waarvan geest in ons is!

We voelen jullie nabijheid tijdens deze Samhuinn avond. In deze tijd van Geen tijd roepen wij jullie aan. Kom dierbare geesten! We heten een ieder van jullie welkom, die in liefde en vriendschap komt en onze zoektocht naar de Waarheid deelt. Terwijl jullie hier onder ons zijn, gedenken we de overledenen die ons het meeste dierbaar zijn.

(Lange pauze om tijd te geven voor individuele communicatie met de overledenen, of zeg: Iedereen die dat wil kan naar voren komen en de namen uitspreken van diegenen die ze vanavond in onze cirkel willen herdenken en eren.)

Druide 2:
O dierbare Geesten, jullie die onze voorgangers waren, onze vrienden, onze gidsen. Kom de mensen helpen die zich zo ijverig inspannen op het pad; begeleid hen op hun zoektocht naar het licht, ondersteun hen in moeilijke tijden. Vraag steun voor hen van de Hogere machten en ontvang voor hen, als het kan, de almachtige zegen van de Onkenbaren. We groeten U als broeders en zusters tijdens Uw korte verblijf in onze wereld.

West:
De zon van al onze levens gaat in het Westen onder; maar de sterren van de Zeven zusters zijn opgekomen. Dierbare Geesten, we nodigen jullie uit om de wijn van de liefde met ons te delen. (Werpt wat wijn in het vuur.)

Noord:
De middernachtelijke sluier onthult de sterren. O Voorouders, deel in wijsheid het zout van de Aarde. (Werpt wat zout in het vuur.)

Zuid:
In het licht van de dag vinden we inzicht; schaduwen zijn klein. Ware Geesten, deel uw heldere visie terwijl wij de zoetheid van de honing op de tong der waarheid delen. (Druppelt een beetje honing op het vuur.)

De Oude Wijze:
De Zon wordt in de ondergaande sterren van de dageraad herboren. Mogen de zielen van onze geliefden weer delen in het brood en de levensadem. (Werpt wat brood in het vuur.)

Moge het vuur de spirituele essentie van deze offers loslaten, zodat jullie, geliefde voorouders, in het gezelschap van de mensen in deze wereld, mee mogen doen aan het feest.

(Er kunnen kaarsen aangestoken worden.

Er wordt een symbolisch maal van brood, zout, honing en wijn aan de deelnemers aangeboden.)

Noord loopt rond met het zout,
Oost met het brood,
Zuid met de honing en West met de wijn.

Zorg ervoor dat er van alles een klein beetje overblijft. Nadat iedereen gegeten heeft, wordt het restant op het vuur geworpen.

Als de Oude Wijze dit op het vuur werpt, kan hij/zij uitspreken: PEZH A ZO RET BEZON A VO (Bretonse uitspraak: Pej Ah Zo Ret Bee‑Zon A Voh)

Moge het ontwerp van het goede bewaarheid worden!

(Je kan één van beiden of allebei uitspreken. Het betekent: “moge het allerbeste werkelijkheid worden – wat zal zijn, zal zijn – alles is goed”.)
...

(Twee deelnemers vormen dan een poort in het Noordwesten.De Cailleach stapt, met een ketel in haar handen, door de poort heen. Ze draagt zwarte kleren en een sluier. Als ze in de cirkel verschijnt spreekt het Noorden.)

Noord: De Cailleach is hier! Wees niet bang, vrienden. Eén van de gezichten van de grote Godin is de Cailleach, de Heks. Haar werk wordt versluierd en weinig begrepen. Maar zonder haar werk van verval en vernietiging, zou de Aarde één dorre, levenloze vlakte zijn. Zij is het die de wintersneeuw brengt om het herfst afval schoon te spoelen, waardoor de bodem weer bevrucht kan worden met de resten van de oogst. Zij is het die de grond hard maakt met ijs en vorst, zodat de slapende zaden in de schoot van de aarde, wakker gemaakt worden. Net zoals de Noordenwind, jaagt zij over de aarde, de bladeren van de bomen in een wervelwind met zich meenemend. Zonder het werk van de Cailleach, zou het nieuwe leven niet gevoed kunnen worden tijdens de lange winterslaap in de diepten van de Aarde.

De Oude Wijze:
De Cailleach roept ons. Ze gaat als een storm door de grot van onze zielen. Ze ruimt alles op wat afgesloten en niet langer nodig is. Niets onwaardigs kan aan haar uitdaging ontkomen. Zij is hier, tijdens Samhuinn, aanwezig, om ons het geschenk van zuivering aan te bieden. Ze helpt ons alle gedachten, gevoelens en gewoonten op te ruimen, die we niet langer nodig hebben.

(Je kan nu, als je dat wilt, in gezelschap van de Voorouders, alles wat je los wilt laten, aan de transformerende ketel van de Cailleach offeren.Terwijl de Cailleach tegen de zon in, zonder woorden of geluid langs de cirkel loopt, geven alle deelnemers het papiertje aan haar waarop ze die dingen hebben beschreven waar ze afscheid van willen nemen. De Cailleach loopt dan naar het midden van de cirkel.)

De Oude Wijze:
O Grote Geest, O Caileach, O Voorouders, mogen wij bevrijd worden van alles wat ons belemmerd.

(De Cailleach gooit de papiertjes in het vuur.)

PEZH A ZO RET BEZON A VO – moge het ontwerp van het goede gemanifesteerd worden – wat zal zijn, zal zijn – alles is goed.

Oost:
(Stapt naar het midden.)
In deze tijd van het grootste licht (houdt zwaard omhoog), hef ik het zwaard dat in vuur geboren is als een brug tussen hemel en aarde.

De Cailleach verlaat de cirkel via de Noordwestelijke Poort. (als er geen vuur brandt in het midden van de cirkel, neemt de Cailleach alle papiertjes in de ketel mee en worden ze direct na de ceremonie verbrand.)

De Oude Wijze: O Voorouders, O Geesten, we hebben elkaar op deze Samhuinnavond ontmoet en herdacht. Ga nu in vrede, in respect en liefde. (Richt zich naar het Westen (buiten) of opent het raam (Binnen) met een gebaar van vaarwel. Iedereen maakt eenzelfde gebaar.)

De Oude Wijze:
(Draait weer naar de cirkel, allen doen hetzelfde.)
Laten we feestvieren want er begint een nieuwe Tijd. Moge deze tijd ons dat brengen wat nodig is, onze lichamen ondersteunen, onze zielen voeden en onze spirits verlichten. Moge het aan iedere van ons, onze ware Weg tonen, in het licht van de Eik, de Taxus en de Zilverberk. (Iedereen krijgt een klein takje van de Taxus.)

De sluiting
Druide 2:
Het is tijd om terug te keren. Moge het vuur dat hier uitgedoofd wordt weer oplaaien in ons hart. Moge in dat, wat je oren hebben gehoord en je ogen hebben gezien bewaard blijven in je hart.(Allen geven elkaar weer een hand in de cirkel.)

Allen:
We swear, by peace and love to stand,
Heart to heart and hand in hand.
Mark, O spirit, and hear us now,
Confirming this, our sacred vow.(3x)

Allen:
AWEN (meermalen doorelkaar)

Druide 1:
Wij danken de geesten van de vier windrichtingen voor hun zegeningen.

Noord:
(Keert zich naar het noorden.)
In de naam van de grote Beer van de sterrenhemel en het element Aarde, danken wij de krachten van het Noorden.
(Keert zich terug naar de cirkel.)

West:
(Keert zich naar het westen.)
In de naam van de Zalm van wijsheid en het element Water danken wij de krachten van het Westen.
(Keert zich terug naar de cirkel.)

Zuid:
(Keert zich naar het zuiden.)
In de naam van het grote Hert en het element Vuur dank ik de krachten van het Zuiden.
Keert zich terug naar de cirkel.)

Oost:
(Keert zich naar het oosten.)
In de naam van de Havik van de dageraad en het element Lucht dank ik de krachten van het Oosten.
Keert zich terug naar de cirkel.)

Allen:
Moge de harmonie van de natuur volmaakt zijn.
(De cirkel wordt door Druïde 2 opgeheven tegen de richting van de zon in.)

Druide 1:
Moge de zegen van de Spirit/ Geest/ Grote Geest/ God(en) Godin(nen) voor altijd bij ons zijn.

Ik verklaar deze Samhuinn ceremonie voor gesloten in de zichtbare wereld.

Moge haar inspiratie voort leven in onze zielen.