De Djed

Een van de meest raadselachtige symbolen van het Oude Egypte is het Tet, of Djed. Hoewel het op grote schaal werd gebruikt als een religieus symbool door heen van de geschiedenis en de geografie van het oude Egypte, het is nog niet duidelijk wat oorspronkelijk de Djed moest vertegenwoordigen. Het begrijpen van de betekenis van haar verschijning is geen gemakkelijke taak dus. Een aantal van de vooronderstelde betekenissen wil ik nader onderzoeken en analyseren. Om een beetje een beeld te krijgen van betrekenis dit symbool is het goed om als eerste eens kijken naar de belangrijkste elementen waaruit dit symbool is samengesteld.

kenmerken van het Djed symbool:

*Vier horizontale balken steunende een verticale as
*Verticale strepen tussen elke bar
*Deze strepen zijn weergegeven in het profiel op de zijkanten van de Djed en geven *van een gebogen uiterlijk weer
*Vier banden rond de nek van de schacht
*Soms rust een klein kapitaal op de Djed
*De Djed staat vaak op een rechthoekige basis

Raymond Faulkner ziet de Djed als' een cult-object, welke lijkt op een boomstam met omgebogen horizontale takken, heilig voor Osiris, Ptah en Sokar. Hij interpreteert betekenis en het gebruik van de Djed hiëroglief als symbool voor "stabiel" en "duurzaam".

Alan Gardiner suggereert dat het om representatie betreft, van kolom, bestaande uit een bundel van stengels welke samengebonden zijn. Hij beschrijft echter deze hiëroglief als volgt:
het bovenste deel van de Djed als "wervels conventioneel afgebeeld". Het wordt gebruikt in het woord Pesed, waarvan de betekenis "rug" is, zoals in "ruggengraat".

Volgens Wallis Budge, is de Djed is het oudste symbool van Osiris, en symboliseert het zijn ruggengraat en zijn lichaam in het algemeen. Hij stelt dat Osiris oorspronkelijk waarschijnlijk allen door het symbool de Djed werd uitgebeeld, en dat hij geen andere vorm had. Hij duidt de Djed-hiëroglief als zijnde een representatie van een deel van zijn wervelkolom en heeft de betekenis van: "stabiel zijnde", "permanent" , "gezagsgetrouwe", "stevig gevestigd", "Houdend".


Scene welke hetoprichten van de Djed pilaar uitbeeldt.

De reconstructie van het lichaam van Osiris vond plaats op een plek genaamd Djedu, in het Delta gebied van Neder-Egypte en het was hier waar de jaarlijkse ceremonie van de "Het oprichten van de Djed pilaar “ plaats vond. Dit had plaats op laatste dag van de maand van Khoiak, de vooravond van de agrarische Nieuwe Jaar. De volgende dag markeerde het begin van de vier maanden durende seizoen van Pert, van "het gaan" gedurende welke het land weer oprees uit het overstromingen van de nijl, waarna de velden weer ingezaaid konden worden. Djedu werd ook genoemd: Per-Asar-Neb-Djedu , wat betekend "Het Huis van Osiris - de Heer van Djedu". De Grieken noemden het Busiris, na de verkorte titel Per-Asar - "Het Huis van Osiris"

Mythologisch symboliseerde: 'De oprichting van de Djed' de verrijzenis van Osiris, en met de jaarlijkse terugkeer van deze ceremonie heeft is ook de symbolisch vertegenwoordiging van dood en vernieuwing, van de jaarlijkse cyclus. Osiris is vertegenwoordigd als "Heer van het Jaar" in de Piramide teksten. Hij was ook de god van de landbouw. Dit betekende dat zijn jaarlijkse opstanding zorgde voor de stabiliteit en overvloed en voor de gewassen in het volgende seizoen.

Een Boom:
Uit bovenstaande de beschrijvingen kan worden geconcludeerd dat het algemene concept van het Djed-symbool lijkt op een combinatie van de ruggengraat van Osiris, een kolom of pijler, en de stam van een boom. De legende van Osiris, zoals verteld door Plutarchus versterkt deze interpretatie. Het verhaal gaat over de moord op Osiris waarbna zijn lichaam wordt opgesloten in een kist, en wordt omgeven door een enorme boom, op Byblos. De stam van deze boom, welke het lichaam van Osiris omvat wordt vervolgens gekapt en omgevormd tot een steunpilaar voor het huis van de koning. Deze pilaar wordt uitgebeeld door de Djed hiëroglief. Van de takken van deze prachtige boom, daarvan werd gezegd dat deze de vier kardinale richtingen vertegenwoordigen.


Osiris-Seker in een tombe in de stam van een boom

De rituelen en spreuken, beschreven in de archaïsche Piramide teksten, zijn zeer waarschijnlijk de bron van deze later legende, beschreven door Plutarchus. Zonder inbegrip van de aantallen van cartouches, afgebeeld als een Koninklijke titel in deze cartouches, wordt de god Osiris meer dan 170 keer vermeld in verschillende uitingen of spreuken in de Piramide teksten. Ze vertellen bijvoorbeeld over de zoektocht van Isis, naar het lichaam van Osiris, terwijl een andere spreek beschrijft over, het verzamelen van de delen van het lichaam van Osisrs, door Nephthys voorafgaande aan zijn opstanding. In een bepaalde spreuk wordt Osiris in de val gelokt door Seth. Het lichaam van Osiris wordt ingesloten in de stam van een boom en wordt geassocieerd met de Djed pilaar in een andere spreuk.

Veel later werd, als detail toegevoegd, dat de boom, welke van het lichaam van Osiris omvatte gelokaliseerd was op Byblos. Dit verwijst waarschijnlijk naar de traditie die in verband staat met de hymne aan Osiris, daterend uit het Midden Koninkrijk, van het zenden van zeilende expedities naar Byblos ten behoeve van het verkrijgen van bomen, om hieruit sarcofagen te maken.

De ruggengraat van Osiris:
Hoofdstuk 155 van het Egyptische Doden Boek associeert de Djed met de ruggengraat en wervels van Osiris. Budge merk op dat de oudste vorm van afbeelden van zijn wervelkolom waarschijnlijk uitgebeeld wordt door een deel van een ruggengraat met delen van de ribben, welke hier aan verbonden zijn. Hij suggereert dat de Djed na verloop van tijd werd getekend als een pilaar met een bredere basis. De vorm die wij nu herkennen als de Djed. Zelfs wanneer deze wordt afgebeeld zonder de ribben, met alleen de vier wervels, ondersteund door een pilaar behouden we nog steeds het uiterlijk van de Djed:

Hiëroglief van de wervelkolom geplaatst
op een pilaar van het Djed symbool

Vier wervels afgebeeld, welke een pilaar omvatten.

Als we kijken naar afbeeldingen van de ruggengraat, zien we een duidelijke gelijkenis met het Djed symbool.

In de twee bovenstaande voorbeelden, waar van de bovenste wervles, vier ribben hebben. De onderste vier wervels vormen de pilaar. De ribben als ‘dwarsuitsteeksels' zijn weggesneden en vormen een rechte as. De afbeelding van de ruggengraat aan de rechterkant, met haar centrale verticale kam lijkt erg op het Djed, hieronder afgebeeld:


In spreuk 321 van de Piramide teksten stijgt de Koning op naar de hemel, met Re op de ruggengraat van Osiris. Een variant van deze hiëroglief, voor het woord "ruggengraat" stamt uit oude Koninkrijk. Hierin is het bovenste gedeelte van het Djed Pijler te herkennen.

Een pijler:
Het merendeel van de Djeds, gevonden in de latere graven, zijn vlakke voorwerpen, meestal niet dikker dan een kwart van de breedte. Deze platte voorstelling van de Djed is waarschijnlijk afgeleid van de hiëroglifisch afbeelding. Maar door deze twee ivoren Djeds, uit de Eerste Dynastie op de foto hieronder, zien we dat de Djed oorspronkelijk meer een ronde pijler was, dan een plat voorwerp. Deze oude stukken, geven ons een waardevol inzicht in het oorspronkelijke ontwerp en dus de oorspronkelijke functie van de Djed, van voordat het een vlakke pictogram werd.

Twee ivoren Djed pijlers gevonden in een graf uit Eerste Dynastie te Helwan.

in zeer vroege tijden verdeelden de oude Egyptenaren de hemel in twee delen, waarvan het oostelijke uiteinde ruste op de "berg van de de zonsopgang" en de West-einde ruste op de "Berg van zonsondergang". Later werd een verdeling van de hemel in vier delen gemaakt en de vier hoeken van de hemel werden beschermd door vier goden.

De Hemel wordt beschreven in de Piramide teksten als rustende op de staven van deze vier goden. Dit induceert dat het indelen van de hemel in vier kwartieren reeds is ontstaan in een zeer vroege periode, voordat de Piramide teksten werden geschreven.

"O, u vier goden die staan op de steunen van de hemel,
mijn vader Osiris, de koning ,is niet overleden in de dood,
want mijn vader Osiris, de koning, bezit een geest in de Horizon".
-PT 556.

De vier pijlers van de Hemel werden gepersonifieerd als vier goden. Deze zijn ook bekend als de vier zonen van Horus, die de vier hoeken van de hemel steunden met hun scepters. Hierin zien we een ander voorbeeld waarbij de pijler wordt gecombineerd met de menselijke(gods)-vorm.

In Wallis Budge Egyptische hiëroglifisch Woordenboek, zien we een woord afgebeeld met een papyrus stam, die niet alleen de betekenis van "jeugdige" en een soort van "scepter" heeft, maar ook "pijler", "ondersteuning" en "kolom" betekend.


Hetzelfde woord, Wadj(W3d) bestaande uit een enkelvoudige hiëroglief, met alleen de toevoeging van een basis en wordt geïnterpreteerd door Raymond Faulkner als zijnde een "papyrisvormige kolom".

In spreuk 217 van de Piramide teksten wordt deze hiëroglief gebruikt ter aanduiding van vier pijlers gevolgd door met het getal vier:

"O Re-Atum, deze Koning komt tot u, een onvergankelijk Geest, Heer van de zaken van de plaats van de vier pijlers"

"4 pilaren of pijlers"

Een andere manier van schrijven van het woord "vierpilaren" is door de vier-pijler-structuur hiërogliefen op een rij te zetten:



De vermelding van de plaats van de "vier Pilaren" is een verwijzing naar de Hemel, waarvan de oude Egyptenaren geloofden dat deze ruste op deze vier pijlers. De kolommen ter ondersteuning van de daken van tempels hebben vaak de vorm van papyrus stengels, vandaar de hiëroglifisch schrijfwijze van het woord "pijler".

Papyrusvormige pilaar


De vier pijlers

Een andere manier van de beeltenis van "vier pilaren" af te beelden zou zijn om ze achter elkaar te plaatsen. Waarbij de voorste het laagst is en de opvolgende steeds iets hoger is afgebeeld, sodat ze alle vier deels zichtbaar zijn.

Vier pijlers gecombineerd
en versierd met capitool.

Een Typische Djed

Deze methode van het afbeelden van de 'vier pijlers', waarbij de een achter pijler achter de andere is geplaats, is de typische oude Egyptische artistieke stijl. Het creëert een beeld dat opmerkelijk veel lijktop het Djed symbool. In de volgende twee scènes, uit de tempel van Hathor te Denderah, zien we de vier pijlers afgebeeld als papyrus-vormige staven ,met lotus knopen, aan beide zijden van de begrafenis-balsem-tafel. Op de tweede afbeelding, zijn ze vervangen door Djed pilaren.

Horus presenteert Osiris een bloem. Onder de begrafenis-balsem-tafel zijn de vier kronen van Osiris weergegegen.Op de papyrus-vormige staven, met lotus knoppen, zijn vier haviken, hoog op de top van de lotus bloemen afgebeeld.

Een vergelijkbare scène alleen nu met Isis aan het hoofd, inplaats van Horus. Osiris-Djed in Djedu staat aan de rechterkant. Merk op dat de vier papyrus staven aan beide zijden van de tafel, zoals in de vorige afbeelding, zijn vervangen door Djed pijlers.

Bij de kroning van de nieuwe Horus-Koning, vier vogels, elk voorzien van de naam en het hoofd van een van de vier zonen van Horus werden vrijgelaten naar de vier richtingen bewegwijzerd door de vier pijlers van de Hemel.

De vier zonen van Horus:
Wanneer de vier pijlers of pilaren worden gecombineerd vormen zij het Djed pilaar. Een symbool synoniem aan het lichaam van Osiris. Een andere manier waarop deze goden in verband werden gebracht met het lichaam van Osiris, was door middel van hun associatie met zijn vier lichamelijk organen. Deze werden verwijderd uit het lichaam tijdens de mummificatie, individueel gebalsemd en geplaatst in potten (canapé), daarna werden ze herenigd in een kist en gesamelijk met de sarcofaag in de graftombe geplaatst. In het graf van Horemheb, in de Vallei der Koningen, werd zijn canapéa met de vier borst organen geplaatst in een kleine kamer, samen met een levens grote afbeelding van een Djed te samen met Osiris.
De vier zonen van Horus werden in verband gebracht met zijn lichaam, door op de vier zijden van de sarcofaag beschermende godinnen af te beelden: Isis, Nephthys, Serqet en Neit, zoals als de canape kist van Tutankhamun op de afbeelding hieronder.

De vier albasten canapé vazen van Tutankhamun

Hoewel ze meestal beschreven worden, als staande op de vier hoeken van de hemel, worden in een aantal gevallen de goden van de vier steunen van de hemel gecombineerd en gepositioneerd aan de oostelijke horizon, om deel te nemen aan de wederopstanding van de dode koning met de wedergeboorte van de nieuwe zon.


... "Hij(Re)beveelt naar mij deze vier kinderen aan, welke zitten aan de oost zijde van de hemel"
- PT 507.


Het woord voor pijler Wadj, betekent ook "rauw", "laten bloeien", en " jong en nieuw zijn" en "jeugdig" en past dus in een algemene zin in het beeld van de vier zonen, als zijnde de jonge kinderen van Horus. Welke de verjonging van de Koning symboliseren. Ze worden soms voorgesteld als dat ze ontspruiten uit de top van een lotus, welke evenals de papyrus, nieuw leven symboliseert, zoals in het vignet van hoofdstuk 125 van het Doden Boek:

De 'vier zonen', gepersonificeerde en gecombineerd boven een open lotus, staande voor Osiris

"Verhef uzelf op, mijn vader, ontvangt deze, uw Vier aangename, voorraad- canapé
Baad in de Jakhals Meer,
wordt gereinigd in het meer van de benedenwereld,
wordt gezuiverd op de top van uw Lotus-bloem in het veld van de biezen
Verhef uzelf, ga je in uwer geest vorm."
PT-512.

De vier zonen van Horus voorzien de overledene ook van voedsel en drank in het hiernamaals, zoals blijkt in vers 338 van de Piramide Teksten:

Hapy, Duamutef, Kebhsenuf en Imsety zal wegnemen deze honger, welke,
is in mijn buik en deze dorst die is op mijn lippen.
- PT 338


Misschien dat de vier canopic potten, waarin de lichamelijke organen werden geplaatst, oorspronkelijk bedoeld waren dat deze vier voorraad potten te representeren, die worden vermeld in de teksten. In het leven, regelen deze vier organen het proces van lucht (adem), eten en drinken en het omzetten van voedsel in energie welke kan worden opgenomen door het lichaam, Het zijn als het ware de generatoren van "de levenskracht”. Het is wellicht interessant op te merken dat er een soortgelijk geloof onder de taoisten van het oude China was, waar vier containers geestelijk werden gevormd, in het gebied rondom de navel, waarin de energieën gegenereerd door de organen worden verzameld. De inhoud van deze vier containers wordt samengevoegd tot een bal van energie, welke vervolgens verspreid wordt door het lichaam in wat wordt aangeduid als de "Microkosmische Orbit".

Na de dood echter, stopten de oude Egyptenaren deze organen in potten, wellicht om de absorptie van het geen waar deze organen het lichaam in voorzien te simuleren, waardoor gerant staan voor de voeding voor de koning in het hiernamaals. Net als de oude Chinezen, associeerden de Egyptenaren elk karakteristiek van elk van de organen, zowel met jonge kinderen en wel met verschillende dieren. Deze vier 'zonen' van Horus kunnen in verband ook worden gezien als de vier elementen, die samen de ziel vormen. De havik is het symbool van de god Horus en tevens het symbool de ziel, of ba

In spreuk 544, 545, 670 en 688 van de piramide teksten, de vier zonen van Horus worden door de koning opgeheven om in de hemel te worden herboren. Dezelfde vier jongeren zijn ook verantwoordelijk voor samenbinden van de riet-boten, waarop de zonnegod Re naar de horizon gaat, en in spreuk 519, en 522 brengen zij de boot gebouwd door de ram-god Khnum.


Ba-Neb-Djed

De ruggengraat van Osiris werd gevonden op een plek genaamd Djedet, het Griekse Mendes, een plaats van belang, gevestigde in de Delta, in het begin Dynastic periode. De god van de stad was de heilige ram genaamd Ba-Neb-Djed, wat betekende: 'Ram, Heer van de Djed', maar soms werd hij genoemd: 'Ram met vier hoofden op de hals' met betrekking tot een legende waarin hij zichzelf binnen zichzelf, verenigd de zielen van Re, Osiris, Shu en Kheper. De god werd aanbeden als een vorm van Khnum en werd ook geïdentificeerd met Osiris. Een lokale vorm van Osiris werd gemaakt door de samenvoeging met de Ram als ' Osiris de Ram, Heer van Djedu '.

Osiris de Ram, Heer van Djedu

De ziel van Osiris, geïncarneerd Ram

De Djed soms afgebeeld bekroond met Ram horens, aldus geassocieerd het met de Ram van Mendes in de vorm van Ba-Neb-Djedu. Ramshoorns zijn een gemeenschappelijk kenmerk van de kroon van Osiris en soms is hij beschreven als zijnde dubbel gehoornd, hoog van kroon en hebbende; grote aanwezigheid in Djedu.

Osiris-Djed bekroond met de twee horens van de ram


Van Djed is gezegd dat het de steun van de hemel is. De pijler van de kosmische stabiliteit. Khnum wordt vaak afgebeeld ophoudende de armen van Shu. Hij helpt ter ondersteuning van het lichaam van de hemel godin Nut. Soms is hij zelfs vervanger van Shu, in zijn rol van de Khnum ondersteuner van de Hemel en op soms werd hij aangeduid als de "op-tiller van de hemel op de vier pijlers en ondersteuner, van hetzelfde, in het firmament" . In deze hoedanigheid is hij afgebeeld als de Djed met armen omhoog geheven ter ondersteuning van de hemel, zoals afgebeeld op de rechterkant. In een hymne, afgebeeld op de muren van de tempel van Esna, Khnum wordt genoemd: "Het voorstel van de hemel, welke hij heeft verspreid hetzelfde met zijn handen" en in de Pyramid teksten, wordt naar Khnum gerefereerd als een "pijler" van het "Grote Huis". In spreuk 586 van de piramide teksten maakt Khnum een ladder voor de koning,te gebruiken bij het opstijgen naar de hemel. Het woord voor "ladder" is echter in dit geval gespeld met het symbool voor "ribben". Dit lijkt opnieuw een verwijzing naar de ruggengraat van Osiris waarop op de Koning opstijgt naar de hemel met de zon god Re. In spreuk 321 van dezelfde teksten zien we een Oude-Koninkrijk-variant van deze hiëroglief, in dit woord " ruggengraat" is, het bovenste gedeelte van het Djed pijler zichtbaar.

De Djed wordt vaak gebruikt om de stijgende Zon te symboliseren en is een veel gebruikte metafoor voor de wedergeboorte van de koning zijn ziel. In hoofdstuk 17 van het Dodenboek, vindt de ziel van Osiris de ziel van Re in Djedu:

"Hij vond de ziel van Re, en ze omhelsde elkaar"

De BA van Re en de ba van Osiris ontmoeten en omhelzen elkaar in Djedu
Dit begrip van de Koning en het vinden van de ziel van Re in Djedu, werd ontwikkeld in een veel vroegere periode. Dit is beschreven in de Pyramid teksten waarin staat geschreven:

"O, u Djedu, O Djed pijler, welke is de " plaats waar zijn ziel is gevonden is",
... de Koning vindt u gezeten op de "Toren van de gemummificeerde lichaam" waarop de goden zitten; de eigenaren van deze dubbele paren, zijn gebonden voor hem ... "- PT 410


"... hij adviseert mij om deze vier kinderen, welke zitten aan de oostelijke kant van de hemel,
deze vier zwartharige kinderen, die zitten in de schaduw van
de "Toren van het gemummificeerde lichaam". "- PT 507

"Ik heb met behulp van het personeel welke is op "de plaats waar zijn ziel is gevonden",
Ik heb de ladder bestegen, met mijn voet op Orion en mijn arm opgetild ... " - PT 625

Het eerste citaat hierboven komt uit spreuk 410 van de Piramide Teksten en laat zien dat "Gij van Djedu", een titel van Osiris, en de Djed pijler zelf, zich bevinden in een mythologische plek genaamd de "plaats waar zijn ziel is gevonden". In spreuk 625 refereert de Djed pijler naar de plaats waar zijn ziel is gevonden is bedoeld als een "staf" door middel waarvan de overledene "omhoog gaat", vermoedelijk is dit een verwijzing naar de staven van de vier zonen van Horus, samenkomende in het oosten, die helpen de Koning op te tillen in de hemel.

Terugkomend op spreuk 410, " de Koning vindt Osiris zittende"... op de "Toren van de gemummificeerde lichaam", wat wordt geassocieerd met de vier zonen van Horus op de oostelijke kant van de hemel in spreuk 507.

Het doel van mummificatie was niet zozeer het behoud van het lichaam zo als het was tijdens het leven, maar de verheerlijking van het lichaam in een nieuwe staat "gevuld met magie". Het was een dubbelbeeld of beeld in windselen en hars. De Koning zijn Ba, kon niet worden bevrijd van zijn lichaam, tenzij het lijk "duurzaam" werd gemaakt.
Het moest "gevestigd", "stabiel" , " duurzaam", "een geheel", en "goed", worden gemaakt. Met andere woorden, Djed-achtig worden gemaakt. De 'Toren van het gemummificeerde lichaam' is daarom

Een nauwkeurige beschrijving van de functie en de betekenis van de Djed pijler doet denken aan de beelden opgeroepen door de legende van Osiris, in het bijzondere, het lichaam van de dode Osiris-koning welke wordt ingesloten in een enorme pilaar.